Tanımı
20 ila 35 cm büyüyebilen bir bitkidir. 2 ila 3 arası turp benzeri yumruya sahiptir. Yapraklar 4 ila 6 arası sayıda, uçları sivri, tabanda ve genellikle çiçeklenme zamanı kurumuş olur. Çiçekler açıkken görülen yapraklar ise sonraki senenin açacak çiçeğinin yapraklarıdır. Çiçek kurulu yoğundur ve çok sayıda çiçek taşır. Çiçekler küçük, 5 mm uzunluğunda ve yoğun kokuludur. Dudak dikdörtgensi ya da yuvarlak ve düzensiz dalgalı kenarlı, beyaz renkli ve soluk yeşil bezelidir. Yumurtalık 4 mm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri
Akdeniz havzası ile Avrupa’dan Himalayalar’a kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Ormanlık alanların kenarlarında ve nemli çayırlarda görülür. İl genelinde yer yer büyük popülasyonlar halinde gözlemlenmiştir. Ağustos ve ekim ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adı
Dilimizde inci salebi ve helezon saplı orkide adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Yunanca sarmal çiçek anlamına gelir. Cinse bağlı üyelerin çiçekleri tek bir sıra üzerinde sarmal biçimde sıralıdır. Latince sarmal anlamına gelir. Cins adında olduğu çiçeklerin gövde üzerinde dizilişine işaret eder.
Tıp
Kökü afrodizyak olarak kullanılır. Cilt hastalıkları, meme ağrısı, böbreklerde ağrı ve göz şikayetleri tedavisinde kullanılır.
Bilgi
Bitkinin ürettiği nektar ince bir zar tarafından korunur. Bu nektara ulaşmak isteyen tozlayıcı, bu zarı yırtar ve buradan hava ile temas ettiğinde sertleşen yapışkan bir sıvı tozlayıcıya yapışır ve polenler de böylece tozlayıcıya geçmiş olur. Bitki ayrıca çiçeklerini gövde boyunca çeşitli yöne bakan biçimde açar, böylece böceklerin yine çeşitli olan yön tercihlerine dikkat ederek tozlanma şansını arttırır. Bitki böcek sayısının düşüşe geçtiği güz aylarında çiçek açar. Bu nedenle tozlaşma harici çoğalma stratejileri de geliştirmiştir. Vejetatif olarak çoğalabilen bir bitkidir. Bu nedenle küçük bir alanda çok sayıda bireyden oluşan popülasyonlar görülebilir. Tohum üretme sürecinin zorluğu nedeniyle bazı bireyler, çiçek açma zamanında, çiçek açmayarak toprak altında dinlenerek geçirebilirler. Tohumdan üreyen bir bitkinin çiçek açabilmesi için geçen süre yaklaşık sekiz yıldır.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın