Silene nocturna (Göz nakılı)

Tanımı

10 ila 50 cm büyüyebilir. Gövde dik ve dallıdır. Yapraklar kaşıksı ila ters yumurtamsı arası, gövde yaprakları sapsızdır. Çiçek kurulu 5 ila 15 arası çiçek taşır ve çiçekler kurulun tepesine doğru sıkışıktır. Taç yapraklar beyaz ya da mor renklidir. Çanak yeşilimsi, silindirik ve 10 damarlıdır. Çiçekler mor ila beyaz renklidir. Kapsül dikdörtgensi silindiriktir. Tohumlar grimsi kırmızı renkli ve böbrek biçimlidir.

Türkçe adları

Dilimizde göz nakılı adı ile bilinmektedir.

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.

Etimoloji

Cins adını Satir Silenus’tan almıştır. Satirlerin yarı keçi yarı insan formunda olmasına rağmen, Silenus daha çok at özellikleri taşır ve bu özelliği ile diğer satirlerden ayrılır. Silenus, şarap tanrısı Dionysos’un öğretmenidir. Cinse ait türlerin büyük bölümünde viskozite görülür ve bu nedenle doğrudan şarap tanrısı ile bir bağ kurulduğu düşünülmektedir. Ayrıca Silenus’un orman tanrısı olması ve Silene türlerinin genellikle ormanlık alanlarda görülmesi nedeniyle bir bağ kurulmuş olması da mümkündür. Türkçe yaygın adı olan nakıl kelimesi Anadolu’da dal üzerine dizilmiş kiraz meyveleri için kullanılır. Bazı Silene türlerinin çiçekleri bu alegoriye izin verir biçimdedir. Aynı kelime Arapçada hurma ağacı anlamını verir. Tür adı Antik Yunanca gececil anlamına gelir. Çiçeklerin hava karardıktan sonra açmasına işaret eder. Özgün tanımda bu “Lychnis sylvestris nocturna pilosa, floribus unius ordinis dilute purpureis” olarak belirtilmiştir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Kumlu bölgelerde görülür. Kartepe ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir. Mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 200 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.