Silene latifolia subsp. alba (Gıcime)

Silene latifolia subsp. alba (Gıcime) genellikle 40 ila 80 cm büyüyebilen bir bitkidir. Genç bitkiler tabanda rozet oluşturur, buradaki yapraklar oval ya da mızraksı ve 4 ila 10 cm uzunluğundadır. Yaşlı örneklerde yapraklar karşıklı dizilişlidir. Çiçekler kümeler halinde gövdelerin üzerinde görülür, 2,5 ila 3 cm çapındadırlar. Çanak hayli belirgindir, taç yaprak sayısı beştir ve beyaz renklidirler, her bir taç yaprak derince çentiklidir. Bitkinin tamamı yoğun bir biçimde tüylüdür. Zengin ve geçirgen toprağı, güneşli bölgeleri tercih eder. Gövde dik ve dallıdır. 10 adet ercik görülür. Çiçeklerin zayıf bir kokusu vardır. Taban yaprakları saplı, üst yapraklar sapsızdır. Meyve sarımsı kahverengi renginde ve eliptiktir. Tohumlar temmuz ve ekim aylarında olgunlaşır. Bitki oldukça uzun bir süre çiçekli görülebilir. Güneşli bölgeleri ve nemli toprakları tercih eder.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Ormanlık alanlar, tarla sınırları, yamaç ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 200 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde gıcıgıcı, ballıca, gıcı, gıcık ve gıcime adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adını Satir Silenus’tan almıştır. Satirlerin yarı keçi yarı insan formunda olmasına rağmen, Silenus daha çok at özellikleri taşımakta ve bu özelliği ile diğer satirlerden ayrılmaktadır. Bunun yanında Silenus, şarap tanrısı Dionysos’un öğretmenidir. Cinse ait türlerin büyük bölümünde viskozite görülmekte ve bu nedenle doğrudan şarap tanrısı ile bir bağ kurulduğu düşünülmektedir. Ayrıca Silenus’un orman tanrısı olması ve Silene türlerinin genellikle ormanlık alanlarda görülmesi nedeniyle bir bağ kurulması da mümkündür. Türkçe yaygın adı olan nakıl kelimesi Anadolu’da dal üzerine dizili kiraz meyveleri için kullanılmaktadır. Bazı Silene türlerinin çiçekleri bu alegoriye izin verir biçimdedir. Aynı kelime Arapçada hurma ağacı anlamını verir. Tür adı Latince geniş yapraklı anlamına gelir ve bu bağlamda türün cins özelinde yapraklarının ayırt ediciliğine işaret eder. Alttür adı ise Latince beyaz anlamına gelir ve açık bir şekilde taç yapraklarının saf beyaz rengini vurgular. Bitkinin Türkçe adlarının büyük bölümü, kuru çiçeklerinin rüzgarda hışırdamasına işaret eder.