Silene italica (Yuğuşyüreği)

derleyen:

Özet

Silene italica (Yuğuşyüreği) genelde orman sınırlarında görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Caryophyllales

Karanfil takımı

Caryophyllaceae

Karanfilgiller

Silene

Nakıl

Tanımı

Silene italica (Yuğuşyüreği) genellikle 60 ila 80 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Bitki kısa ve yapışkan tüylerle kaplıdır. Gövde diktir. Taban yaprakları ters yumurtamsı ila mızraksı, tepede sivri ve saplıdır. Gövde yaprakları ise şeritsi olup taban yapraklarına göre daha dar ve daha kısadır. Çiçek durumu gevşek, geniş ve yayılıcı bir salkım halindedir. Çanak çiçek zamanı borumsu ve meyve zamanı ise çomaksıdır. Taç düz, 20 ila 25 mm genişliğindedir. Taç yapraklar kremsi ila beyazımsı renkli ve derince iki parçalıdır. Çiçekler akşam saatlerinde kapanır. Kapsül altı dişlidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Güney Avrupa ve Batı Asya’da yayılış gösterir. [HaritaAlt türler, SinonimlerHerbaryum] Ormanlık alanlar, yamaç ve çalılıklarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 500 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür. Biz bu bitkiyi deniz kenarında da gördük, bu nedenle rakım değerinin güncellenmesi gerekmektedir.

Türkçe adı

Dilimizde yuğuş yüreği ve salkım çiçeği adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adını Satir Silenus’tan almıştır. Satirlerin yarı keçi yarı insan formunda olmasına rağmen, Silenus daha çok at özellikleri taşımakta ve bu özelliği ile diğer satirlerden ayrılmaktadır. Bunun yanında Silenus, şarap tanrısı Dionysos’un öğretmenidir. Cinse ait türlerin büyük bölümünde viskozite görülmekte ve bu nedenle doğrudan şarap tanrısı ile bir bağ kurulduğu düşünülmektedir. Ayrıca Silenus’un orman tanrısı olması ve Silene türlerinin genellikle ormanlık alanlarda görülmesi nedeniyle bir bağ kurulması da mümkündür. Türkçe yaygın adı olan nakıl kelimesi Anadolu’da dal üzerine dizili kiraz meyveleri için kullanılmaktadır. Bazı Silene türlerinin çiçekleri bu alegoriye izin verir biçimdedir. Aynı kelime Arapçada hurma ağacı anlamını verir. Tür adı Latince İtalya anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret eder.

Fotoğrafları