Bitkiler › Ballıbaba takımı › Ballıbabagiller › Dağçayı › Çatalçay
20 ila 35 cm büyüyebilir. Gövde basit ya da az dallı, yoğun yaslanıcı yünlü kaba tüylü ve salgısız tüylüdür. Taban yaprakları ters mızraksı ila genişçe eliptik, dilsi kamamsı, yaprak sapı 1 ila 3 cm uzunluğundadır. Gövde yaprakları 2 ila 3 arası çift halinde, yaprak ayası 4 ila 6 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 1 cm genişliğinde, küt, iyice dişli ve düzdür. Halkalar 5 ila 12 arası sayıda, tamamı kümelenmiş ya da en alttaki 1 ila 2,5 cm uzaklıktadır. Ortadaki bırahteler yumurtamsı ila dairesel, 1 ila 1,7 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 1 cm genişliğinde, aniden sipsivridir. Çanak 8 ila 10 mm uzunluğunda, yoğun tüylü, dişler şeritsi mızraksı ve sivridir. Taç sarı renkli, 11 ila 13 mm uzunluğunda ve içi tüylüdür.
Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita]
Kayalık yamaçlar ve ormanlık alanlarda görülür. Başiskele ilçesinde gözlemlenmiştir.
Dilimizde Çatalçay ve Sarıkız çayı adları ile bilinmektedir.
Temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açar.
900 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Antik Yunanca demirden yapılma anlamına gelir. Cinsin demirden yapılan silahlardan alınan yaralanmalara karşı iyi gelmesine işaret eder. Diğer bir görüş ise çanak yaprakların mızrak ucunu andırması ile bağlantı kurulduğunu savunur. Tür adı Antik Yunanca iki parçalı anlamına gelir. Türün gövde yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “caulis dichotome ramosus” olarak belirtilmiştir.
Çay olarak kullanılır ve idrar söktürücü etkileri araştırılmaktadır.
Görüşünüzü Yazın