Scrophularia scopolii (El köpürten)

derleyen:

Tanımı

20 ila 100 cm büyüyebilir. Bitki tüysüz ya da seyrekçe ülgerli yünlü ve morumsudur. Yapraklar karşılıklı zikzak dizilişli, yaprak sapı 1 ila 6,5 cm uzunluğunda; yaprak ayası 2,5 ila 12,5 cm uzunluğunda ve 2,2 ila 8,5 cm genişliğinde, genişçe yumurtamsı ila dikdörtgensi, tabanı derince yüreksi ila kamamsı, tepede küt ila neredeyse sivri; kenarları dişli mukronat ila derince dişlidir. Çiçek kurulunda salkımlar 2 ila 13 arası çiçeklidir. Çiçek kurulu sapı 0,4 ila 6,5 cm uzunluğunda; çiçek sapı 4 ila 17 mm uzunluğunda, salgılı tüylüdür. Çanak lobları 2 ila 4 mm uzunluğunda, yumurtamsı ila genişçe yumurtamsı, salgılı ya da salgısız tüylüdür. Taç yeşilimsi kahverengi ila morumsu kırmızı renkli, 5 ila 8 mm uzunluğundadır. Kapsül oval ila genişçe oval, 4,5 ila 7,5 mm uzunluğunda ve 3,5 ila 4,5 mm genişliğindedir.

Gözlem bilgileri

Doğal olarak Avrupa ve Kafkasya’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Ormanlık alanlar, kayalık yamaçlar, çalılıklar ve dere kenarında görülür. İl genelinde gözlemlenmiştir. Nisan ve ağustos ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde elköpürten, tüylü sıracaotu ve süpürgelik adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince sıraca anlamına gelir. Cinsin sıraca hastalığını tedavi etmek amacı ile kullanılmasına işaret eder. Tür 3 Haziran 1723 – 8 Mayıs 1788 tarihleri arasında yaşamış İtalyan bitki bilimci Giovanni Antonio Scopoli’ye adanmıştır.

Fotoğrafları