Site icon Kocaeli Bitkileri

Scolymus maculatus (Altın dikeni)

Scolymus maculatus

Scolymus maculatus: 18/06/2021; Karamürsel; 10 m.; deniz kenarı. © Hüseyin Cahid Doğan.

Özet

Scolymus maculatus (Altın dikeni) genelde işlenmemiş alanlarda görülen ve bahar sonundan yaz sonuna kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Scolymus

Akçakız

Tanımı

Scolymus maculatus (Altın dikeni) genellikle 80 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde çıplak ve gevşek ya da çatallı biçimde dallıdır. Gövde boyunca dikenli dişli kanatlar görülür. Yapraklar yumurtamsı ila darca dikdörtgensi, az teleksi, dikenli dişlidir. En üstteki yaprak düzenli taraksı uzun dikenlidir. Gövde kanatları ve yaprakların kenarları kalınca beyaz renklidir. İnvolukrum 1 ila 1,5 cm genişliğinde, filariler hafifçe pürüzlü, yumurtamsı ila mızraksı, sivri uçlu ve kenarları beyaz renklidir. Tacın dışında siyah tüyler görülür. Kapçık 2 ila 4 mm uzunluğundadır. Sorguç mevcut değildir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ve Kafkasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde Avustralya ve Amerika kıtalarına da dağılmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Tahrip edilmiş araziler, kumullar, tarlalar ve deniz kenarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda Karamürsel ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde altın dikeni, akçakızı, çetmi dikeni, kızılgöz dikeni, sarı diken ve şevketibostan adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince enginar anlamına gelir. Cinsin enginar ile aynı aileden olmaları dışında bir ilgisi yoktur. Diğer yandan iki cins de mutfak değerleri ile meşhurdur ve tatları ile ilgili bir bağıntı olması ihtimal dâhilindedir. Tür adı Latince benekli anlamına gelir ve açık bir şekilde türün hem kanat hem de yaprak kenarlarındaki beyaz lekeye dikkat çekmektedir.

Gıda

Taze yaprakları ve kökü pişirilerek tüketilmektedir.

Fotoğrafları

Exit mobile version