Site icon Kocaeli Bitkileri

Scolymus (Akçakız)

Tanımı

Scolymus (Akçakız) özellikle Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde binlerce yıldır tüketilen bitkileri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Scolymus (Akçakız) genellikle 10 ila 80 cm büyüyebilen, kazık köklü, dikenli, tek, iki ya da çok yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir. Gövde genellikle tek, dik, dallı, çıplak ya da tüylü ve dikenli kanatlıdır. Yapraklar tabanda ve gövdededir. Taban yaprakları saplı ve gövde yaprakları sapsızdır. Yaprak ayası dikdörtgensi ya da mızraksı ya da şeritsi, kenarları teleksi loblu ila dişlidir. Çiçek başları sapsız, tek ve koltuklardadır. İnvolukrum çansı ila testimsi ve 8 ila 12 mm çapındadır. Filariler 3 sıra halinde 24 ila 30 adet, mızraksı ila şeritsi, uzunlukları farklı ya da neredeyse eşit, kenarları kuruzarsı ve uçları dikenli uçludur. Çiçek tablası konik ila yarı küresel, pürüzsüz ve çıplaktır.

Çiçekçikler 30 ila 60 adet olup taç sarı renklidir. Kapçık kahverengimsi, sıkıştırılmış, ters yumurtamsı, gagasız, kabarık çizgisiz ve çıplaktır. Sorguç mevcut değildir ya da tek sıra halinde kalıcı olup 2 ila 4 adet beyazımsı ila saman renkli pulludur. Cins Akdeniz havzasına özgüdür ancak günümüzde Amerika ve Avustralya kıtalarına da dağılmıştır. Akdeniz’e kıyısı olan bölgelerde popüler bir sebze olarak tüketilmektedir. Kökleri öğütülerek kahve ikamesi olarak içilmiş, ayrıca spazm çözücü olarak kullanılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Latince enginar anlamına gelir. Cinsin enginar ile aynı aileden olmaları dışında bir ilgisi yoktur. Beri taraftan iki cins de mutfak değerleri ile meşhurdur ve tatları ile ilgili bir bağıntı olması ihtimal dâhilindedir.

Kocaeli’ndeki türler

Scolymus hispanicus

Şevketibostan

Scolymus maculatus

Altın dikeni

Exit mobile version