Site icon Kocaeli Bitkileri

Scilla (Sümbülcük)

Scilla bifolia

Scilla bifolia: 09/02/2021; Eriklitepe Tabiat Parkı; 950 m.; ormanlık. © Hüseyin Cahid Doğan

Özet

Scilla (Sümbülcük) genellikle mavi çiçekli olup güz aylarında çiçek açan ve çok sayıda süs bitkisini barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Asparagaceae

Kuşkonmazgiller

Tanımı

Scilla (Sümbülcük) sağlam yapılı ve çiçek ve yaprakları aynı anda çıkan soğanlı bitkilerden oluşan bir cinstir. Soğan sıklıkla tepesinde liflidir. Yapraklar 2 ila 12 arası sayıda, şeritsi ila mızraksı, çıplak, genellikle tamamen yeşil ve tabandadır. Sıkapa genellikle tek ya da nadiren 1 ila 4 adet, çıplak ya da havlı ve diktir. Çiçek kurulu salkım ya da tek haldedir. Çiçek sapı pürüzsüz ya da havlı, çiçek zamanı yayılıcı ve meyve zamanı diktir. Çiçekler beyaz ila mavi renklidir. Çiçek örtüsü bölümleri serbest ya da tabanda birleşik ve sıklıkla renkli orta damarlıdır. İplikçikler düzleştirilmiş ve sıklıkla tabanda diğerleri ile birleşiktir. Yumurtalık sapsız ya da kısa karpoforludur. Tohumlar siyah renkli ve düzleştirilmiş ila şişkindir. Cins Akdeniz havzasına özgüdür ancak günümüzde çok sayıda türü süs bitkisi değerleri nedeniyle diğer bölgelere de yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adının etimolojisi belli değildir. Metinlerde özellikle Drimia maritima (adasoğanı) soğanı için kullanıldığı görülmektedir. Scilla, Glauco’ya karşılıksız bir şekilde aşık olan bir perinin adıdır. Scilla, büyücü Kirke’den Glauco’nun da kendisine aşık olmasını sağlayacak bir iksir hazırlamasını ister. Gelgelelim Kirke de Glauco’ya aşıktı. İksiri hazırladı ve Scilla’ya verirken iksiri bir göle dökmesini ve o gölde yıkanmasını söyledi. Scilla, Kirke’nin hazırladığı iksiri göle dökerek suyunda yıkandı ancak altı balık kuyruğu, ortası kadın vücudu, baş bölümünde ise altı adet köpek (ya da yılan) kafası olan bir canavara dönüştü. Scilla çaresizlik içinde kendini Sicilya (Scilla ile adanın adı arasında benzerliğe dikkat) adasının orada denize bıraktı. Hayatı boyunca mağaralarda saklandı ve sadece gemileri aramak için (belki Glauco’yu görür ümidiyle) denize açıldı. Mitolojide aşk nedeniyle ıstırap çeken karakterlerin çiçeklere dönüşmesi çok yaygındır. Olasılıkla peri Scilla için de böyle bir durum olmuştur.

Kocaeli’ndeki türler

Scilla bithynica

Boncuk sümbül

Scilla bifolia

Orman sümbülü

Exit mobile version