Ruscus aculeatus (Tavşanmemesi)

derleyen:

cins:

Tanımı

80 cm büyüyebilir. Gövde dik ve serttir. Gövde basitçe dallıdır. Dallar üst bölümde almaşlı dizilişlidir. Yapraksı gövdeler sert uçludur ve dokunulduklarında acıtıcıdır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Meşe ormanları ve kayalık yamaçlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Ocak ve nisan ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde tavşan kirazı, silcan, emir, fare dikeni, herdemtaze, sıçan dikeni, tavşanmemesi, tavşan topuğu, yabani mersin, kuşkondurma dikeni ve çalısüpürgesi adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca gaga anlamına gelir. Cinse bağlı Ruscus aculeatus‘un yapraksı gövdeleri (cladode) sivri uçludur ve kuş gagasını andırır. Türkçe yaygın adı olan tavşanmemesi ise açıkça bitkilerin meyvelerine işaret etmektedir. Tür adı Latince dikenli anlamına gelir. Yapraksı gövdelerin sert ve batıcı uçlarına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Ruscus myrtifolius aculeatus”tur.

Gıda

Genç sürgünler pişirilerek tüketilebilir. Kavrulmuş tohumu kahve olarak içilebilir.

Tıp

İdrar söktürücü ve taş düşürücüdür. Kan dolaşımını harekete geçirir. Ödem azaltıcı etkisi vardır. Meyveleri müshil etkilidir. Müshil, iştah açıcı, ateş düşürücü, arındırıcı, terlemeyi arttırıcı, idrar söktürücü ve damar büzücüdür. Hemoroit tedavisinde harici olarak uygulanır.

Dikkat

Bilgi

Olgun sürgünler deterjan ya da süpürge olarak kullanılabilir. Smilax excelsa (dikenucu) meyveleri ile tavşanmemesinin dalları kombine edilerek kokina adı ile özellikle aralık ve ocak ayları arasında çiçekçilerde satılır. Bitki Yahudi mersini olarak da bilinir, çünkü Yahudiler Sukot bayramında bu bitkiyi kullanır.

Fotoğrafları