Rumex tuberosus (Kuzukıkırdağı)

Tanımı

10 ila 80 cm büyüyebilir. Kökler yumruludur. Gövde dik ya da yükselen biçimdedir. Alt yapraklar ok başlı, sivri ya da küt, gövde yaprakları ok başlı ve genellikle sivridir. Genellikle iki evciklidir, erkek ve dişi çiçekler ayrı bitkilerde görülür. Türün Fransa’daki varlığı sona ermiştir ve bu bölümde incelediğimiz diğer Rumex türleri gibi diğer kıtalara yayıldığına dair bir veri yoktur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak kuzey Afrika, batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Yol kenarı, ormanlık alanlarda ve tarlalarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Nisan ve haziran ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Tıp

Yüksek oranda tüketilmesi kalsiyum gibi birçok mineralin eksikliğine neden olabilir. Romatizma, artrit, gut, böbrek taşı veya aşırı asitlik eğilimi olanlar uzak durmalıdır.

Etimoloji

Cins adı Latince kuzukulağı anlamına gelir. Muhtemelen Latince emmek anlamına gelen “rumo” kelimesinden türemiştir. Yaprakları emilerek susuzluk giderici olarak kullanılır. Cinsin Türkçe adı olan labadanın Theophrastus’un Rumex patientia’yı tanımlamak için kullandığı lapathos (λάπαθος) kelimesinden gelmesi muhtemeldir. Tür adı Latince yumrulu anlamına gelir. Türün köklerinin yumrulu olmasına işaret eder. İkili adlandırmadan önceki adları “Acetosa tuberosa radice” ve “Oxalis tuberosa”dır.

Türkçe adları

Dilimizde kuzukıkırdağı adı ile bilinmektedir.

Gıda

Salata yapımında kullanılır. Yüksek oranda oksalik asit içerir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.