Tüntürük
Bakımı
Rubus hirtus çok yıllık bir çalıdır. Geçirgen ve nemli toprağı, güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Donlara dayanıklıdır.
Yetiştirme
Rubus hirtus çalılık, yol kenarı ve açık ormanlarda görülür. Kumlu, killi ve tınlı topraklara uyumludur.
Yaygın adları
Blackberry; Tüntürük.
Etimoloji
Cins adı Latince böğürtlen; tür adı ise Latince kıllı anlamına gelir.
Yapısı
Rubus hirtus turion subteret, kahverengi, pubeskent ve eşit olmayan dikenler görülür. Yaprakların iki yüzeyi de genellikle kıllı, eşit olmayan biçimde dentat, yanal yaprakçıklar kısaca petioluled, terminal yaprakçık 5 ila 16 cm. uzunluğundadır. Panikül gevşektir. Sepal belirgin biçimde kaudat, meyve zamanı diktir. Petal beyaz renkli, oblong obovat, 6 ila 8 mm. uzunluğundadır. Meyvecikler siyah renkli ve çok sayıdadır. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında çiçek açar.
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın.
Taksonomi
Superregnum: Eukaryota
Regnum: Plantae
Cladus: Angiosperms | Eudicots | Rosids
Ordo: Rosales
Familia: Rosaceae
Subfamilia: Rosoideae
Tribus: Rubeae
Genus: Rubus
Subgenus: Rubus
Sectio: Rubus
Raunkiaer: Phanerophyte
Phytochorion: Euxine
Literatür
Descriptiones et Icones Plantarum Rariorum Hungariae 2: 150, t. 141. 1805. Waldst. & Kit.
Fotoğrafları
Flora of Turkey
Shrub with long trailing turions. Turions subterete, brown, pubescent, bearing unequal subulate weak prickles, unequal glandular hairs (often purplish red) and some acicles. Leaves 3(-5)-nate, ± concolorous, usually hirsute above and below, unequally dentate; lateral leaflets shortly petioluled, terminal leaflet 5-16 cm, 4-6(-10) x petiolule, ovate to suborbicular, subcordate, acute to acuminate cuspidate; stipules linear, margined by glandular hairs. Flowering shoots often subpruinose, the armature differing from that of the turions in having slender acicular prickles and denser glandular hairs up to 1,5-4 mm long. Panicle lax, subaphyllos, ovate to pyramidal, with zig-zag rachis, 12-50 flowered, similar to that of R. tereticaulis, rather densely covered with acicles and glandular hairs up to 1,5-4 mm long. Sepals prominently caudate, erect in fruit, tomentollous, bearing acicles and glandular hairs. Petals white, oblong obovate, 6-8(-10) mm. Filaments slightly longer than styles; anthers glabrous. Carpels glabrous or pilose. Drupelets black, numerous c. 3 mm.
microspecies: Rubus hirtus: Terminal leaflets 5-11 cm, acute or shortly cuspidate. Flowering shoots with reddish purple to yellowish glandular hairs and acicles up to 1,5-2 mm long. Fl. 6-7. Deciduous and mixed forest, nr. s.l.-2000 m.
R. platyphyllos: Terminal leaflets 10-15 cm, gradually narrowed into a long (10-15 mm) acuminate cusp. Flowering shoots with long reddish purple glandular hairs and acicles up to 2-3(-4) mm long. Fl. 6-8. Forests, 450-1700 m. Exuxine element. IV:38.