Rubia peregrina (Yabani kökboya)

Tanımı

Gövde odunsu, tüysüz, kare, tırmanıcı ve 30 ila 120 cm büyür. Yapraklar her dem yeşil, 4 ila 6 arası halka biçimde dizilişli, 2 ila 5 cm uzunluğunda ve 7 ila 22 mm genişliğinde, parlak, derimsi, oval mızraksı ve kenarları tırtıklıdır. Çiçek kurulu silindirik ila piramit biçimlidir. Küçük çiçekler beş taç yapraklı ve soluk yeşil ile sarı arasıdır. Çiçekler erseliktir. Yeşil meyveler olgunlaştığında siyaha döner. Gölgeli, nemli ve gevşek toprakları tercih eder. Belli bir dereceye kadar kuru toprakları da tolere eder. Deniz suyunu tolere ettiği rapor edilmiştir.

Türkçe adları

Dilimizde yabani kökboya adı ile bilinmektedir.

Tıp

Afrodizyak, idrar söktürücü ve âdet söktürücüdür.

Bilgi

Köklerinden kırmızı boya elde edilir.

Etimoloji

Cins adı Latince kırmızı anlamına gelir. Cinse ait bazı üyelerin köklerinden bitkisel kırmızı boya elde edilmesine atıftır. Tür adı Latince gezgin anlamına gelir. Türün yaşam alanını kolayca genişletmesine atıftır. İkili adlandırma öncesi adı “Rubia quadrifolia asperissima lucida peregrina”dır.

Gözlem bilgileri

Doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Kayalık bölgeler, yamaçlar ve çalılıklarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.