Özet
Rubia (Kökboyası) Antikçağ ve Ortaçağ’da eski dünyada ekonomik açıdan değerli kırmızı boyanın kaynağı olan türleri barındıran bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Rubia (Kökboyası) küçük çalılar ya da çok yıllık ot ve sarılıcı bitkilerden oluşan bir cinstir. Gövdeler sıklıkla dikenli ve/veya boyuna çıkıntılı ya da kanatlıdır. Yapraklar 4 ila 6 adet olup halkavi dizilişlidir. Çiçekler küçük, erselik ve terminal ya da koltuklarda talkım halindedir. Çanak tüpü yumurtamsı ya da küresel ve aya körelmiştir. Taç tabaksı ya da çansı ve çoğunlukla beş parçalıdır. Ercikler taç tüpüne yerleştirilmiştir ve başçıklar aşkındır. Yumurtalık bir ya da iki bölümlüdür. Meyve etli, koyu kırmızı, mor, siyah ya da turuncu renkli ve iki parçalı ya da nadiren tek bölümlüdür. Tohumlar neredeyse dik ve zarsı kabukludur. Cins Avrasya ve Afrika kıtalarında özgüdür ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne yayılmıştır. Köklerinden elde edilen kırmızı boya nedeniyle türler yetiştirildikleri bölgelere göre kültürü alınmıştır. Mısır firavunlarının mumya kıyafetleri bu bitkilerden elde edilen boya ile boyanırdı. Antikçağda İzmir, en önemli ihraç merkezlerinden biriydi. Bitki iftirayı simgeler. Tıbbi değeri nedeniyle cins antikçağdan beridir bilinmekte ve kullanılmaktadır. [Harita, Türler]
Etimoloji
Cins adı Latince kırmızı anlamına gelir. Cinse ait bazı üyelerin köklerinden bitkisel kırmızı boya elde edilmesine atıftır.
