Robinia hispida (Tüylü yalancı akasya)
Tanımı
Robinia hispida (Tüylü yalancıakasya), Baklagiller (Fabaceae) ailesine bağlı Yalancıakasya (Robinia) cinsinden genellikle 1 ila 3 metre büyüyebilen yaprak dökücü bir çalıdır. Gövdeler salgılı ve tüylüdür. Genç dallar yeşil renkli, yoğun biçimde üst üste binici mor salgılı ve beyaz cılız tüylü; iki yıllık dallar koyu gri kahverengi ve yoğun biçimde kahverengi kıllıdır. Yapraklar 15 ila 30 cm uzunluğunda ve 5 ila 8 adet yaprakçık çiftine sahiptir. Yaprakçıklar eliptik, yumurtamsı ya da dairesel, 1,8 ila 5 cm uzunluğunda, 1,5 ila 3,5 cm genişliğinde, çıplak ve taba ile uçları yuvarlaktır. Çiçek durumu koltuklarda ve 3 ila 8 adet çiçeklidir.
Çiçek durumu sapı 4 ila 8,5 cm uzunluğunda, bırahte yumurtamsı mızraksı, 5 ila 6 mm uzunluğunda ve dökülücüdür. Çanak mor renkli, eğikçe çansı, tüpü 5 mm uzunluğunda, dişleri üçgensi, 3 ila 6 mm uzunluğunda ve bizsi uçludur. Çiçekler pembe ya da kırmızı renklidir. Taç yapraklar saplı; bayrakçık böbreksi, kanatçıklar oraksı ve kayıkçık üçgensidir. Yumurtalık silindirik ve çok sayıda tohum taslaklıdır. Meyve şeritsi, sıkıştırılmış ve 3 ila 5 adet tohum taşımaktadır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak kuzey Amerika’da yayılış gösterir. Ancak peyzaj bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde dikilmektedir. Yol kenarı, bahçe ve parklarda görülmektedir. Umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji
Cins 1550 25 Nisan 1629 yılları arasında yaşamış Fransız bitki bilimci Jean Robin’e adanmıştır. Robinia pseudoacacia türünü 1601 yılında ilk defa o Avrupa’ya getirmiştir. Epitet Latince tüylü anlamına gelir ve açık bir şekilde türün gövdesinin tüylü olmasına işaret eder. Özgün tanımda bu “ramis pedunculisque hispidis” olarak belirtilmiştir.
Tıp
Kökü diş ağrısını geçirmek için kullanılır. Ayrıca kök kusturucu olarak da kullanılır. Demlenerek otçul hayvanların tedavisinde kullanılmıştır.
Tüm parçaları zehirlidir.
Tüylü yalancıakasya…
Robinia hispida, genelde peyzaj alanlarına dikilen ve nadiren kaçak örneklerine de rastlanan bir bitkidir.
Dilimizde kırmızı çiçekli yalancı akasya ve tüylü yalancı akasya adları ile bilinmektedir.
