Kırmızı frenküzümü
Ribes rubrum
Ribes rubrum (Kırmızı frenküzümü) hakkında genel bilgiler.
1 ila 1,5 metre büyüyebilir. Yapraklar dökülücü ve beş lobludur ve bunlar gövdeye sarmal biçimde dizilidir. Çiçekler gösterişsiz ve sarı yeşil renklidir. Çiçekler erseliktir. Olgun meyveler parlak kırmızı renklidir. Güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri ve nemli ve geçirgen toprakları tercih eder. Yetiştirilmesi kolay bir bitkidir.
Cins adı Farsça frenküzümü anlamına gelir. Etimolojisi açık değildir. Büyük ihtimalle Süryanice orijinlidir. Kelime ekşi olması ile bilinen Rheum rhabarbarum (ravent, ışgın) için de kullanılmaktadır. Tür adı Latince kırmızı anlamına gelir ve meyve rengine işaret eder. Firenk üzümü adı, türün Batı Avrupa orijinli olmasına işaret eder. Özellikle I. Haçlı seferinden itibaren Batı Avrupalı kavramı Doğu halklarınca Firenk kelimesi ile karşılanıyordu.
Gözlem bilgileri
Coğrafi dağılım
Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir. Kocaeli’ndeki örnekleri daima evlerin bahçelerinde görülmüştür. [Harita, Sinonimler, Herbaryum]
Habitat
Bahçe ve yol kenarında görülür. Kartepe ilçesinde gözlemlenmiştir.
Türkçe adı
Dilimizde firenk üzümü adı ile bilinmektedir.
Çiçek zamanı
Mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açar.
Rakım
Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Kullanım bilgileri
Gıda
Meyveleri yenilebilir. Reçel yapımında kullanılır. Meyvelerinden şerbet yapılır.
Pratik
Yapraklarından sarı, meyvelerinden siyah boya elde edilir. Meyveleri cildi sıkılaştırmak için maske halinde kullanılır.
Tıp
Ateş düşürücü, terletici, adette rahatlatıcı, hafif müshil, kanama önleyici, iştah arttırıcı, idrar söktürücü ve sindirime yardımcı özelliklere sahiptir. Meyveler C vitamini bakımından zengindir. Meyve iskorbüt hastalığı önleyici, iştah açıcı, arındırıcı, idrar söktürücü, müshil ve soğutucudur.
Dikkat!
Taze yapraklar toksin hidrojen siyanür içerir. Küçük miktarlarda hidrojen siyanürün solunumu uyardığı ve sindirimi iyileştirdiği belirtilir, ayrıca kanser tedavisinde de yararlı olduğu iddia edilmektedir. Ancak aşırı dozda alındığında solunum yetmezliği ve hatta ölüm neden olabilir.
Görüşünüzü Yazın