Yitik tülüşah
Bakımı
Rhaponticoides pythiae çok yıllık bir ottur. Geçirgen ve nemli ya da kuru toprağı, güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Donlara dayanıklıdır.
Yetiştirme
Rhaponticoides pythiae açık orman, taşlık bölge ve yol kenarında görülür. Kumlu, killi ve tınlı topraklara uyumludur.
Yaygın adları
?; Yitik tülüşah.
Etimoloji
Cins adı Yunanca Rhapontica gibi; tür adı ise Latince Pythia (Yunan mitolojisinde Delfi kahininin adı) anlamına gelir.
Taksonomi
Superregnum: Eukaryota
Regnum: Plantae
Cladus: Angiosperms | Eudicots | Asterids
Ordo: Asterales
Familia: Asteraceae
Subfamilia: Carduoideae
Tribus: Cardueae
Subtribus: Centaureinae
Genus: Rhaponticoides
Raunkiaer: Hemicryptophyte
Literatür
Willdenowia 33(1): 61 2003. (Azn. & Bornm.) M.V.Agab. & Greuter.
Yapısı
Rhaponticoides pythiae 1 ila 2 metre büyüyebilir. Stem dik ve tek, silindiriktir. Yapraklar tabanda 4 ila 7 cm uzunluğunda ve 3 ila 4,5 cm genişliğindedir. Çiçek kurulu 18 ila 40 cm uzunluğundadır. Kapitula 1 ila 5 arası sayıdadır. Çiçek sarı renkli ve 4.5 cm uzunluğundadır. Haziran ve Temmuz ayında çiçek açar.
Endemizm
Bu tür sadece Türkiye sınırları içinde görülmektedir. Endemik.
Koruma
IUCN Kırmızı Listesine göre Nesli tükenme tehdidi çok yüksek tür sınıfı içinde yer almaktadır.
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın.
Flora of Turkey
Centaurea amasiensis için:
Sect. Centaurea: Perennials, nearly glabrous (only tufts of hairs at base of stem often present), branched above with few large capitula. Leaves mostly pinnatipartite with serrate segments. Involucre ovoid, phyllaries glabrous, with several dark longitudinal nerves near obtuse apex, without distinct appendage, surrounded by a hyaline border. Flowers yellow (or purple), marginal scarcely radiant, with staminodes. Achenes large, brown (yellowish and glossy in basal part). Pappus scabrous, inner row short, but sometimes with a single longer bristle.
Nearly glabrous perennial, stem 90-200 cm, erect, with few branches in upper part. Leaves pinnatipartite with 5-10 pairs of lanceolate or linear-lanceolate sharply dentate (rarely pinnatifid) segments, segments of lower leaves 20-35 mm, of upper leaves 8-15 mm broad (additional smaller ones at base), upper segments of each leaf decurrent along rachis. Involucre 25-35 x 25-35 mm, nearly globular with flattened base; phyllaries with darker longitudinal nerves in upper part, without appendage, only with very narrow (0.3-1 mm) hyaline border. Flowers yellow, marginal scarcely radiant. Achenes 7.5-8 mm; pappus 10-13 mm, inner row 2 mm. Fl. 6-7. Woods and scrub, 100-1100 m. V:484.