Yeni dünya
Rhaphiolepis bibas
Rhaphiolepis bibas (Malta eriği) hakkında genel bilgiler.
Bazı kaynaklarda Eriobotrya japonica adı ile geçmektedir. 5 ila 10 metre büyüyebilir. Her dem yeşildir. Yapraklar almaşlı dizilişli, basit, 10 ila 25 cm uzunluğunda, koyu yeşil renkli, yüzeyi derimsi, testere dişi kenarlı ve kadifemsi tüylerle kaplıdır. Çiçeklerinin kış aylarında açıyor olması ile alışıldık olmayan bir türdür. Çiçekler 2 cm çapında, beyaz, beş taç yapraklı ve 3 ila 10 çiçek taşıyan bileşik salkım halindedir. Çiçekler kokulu bir aromaya sahiptir. Meyveler küme halinde görülür. Yumurtamsı, yuvarlak ya da armut biçiminde, 3 ila 5 cm uzunluğunda, pürüzsüz ya da tüylü, sarı ya da turuncu renklidir. Meyvenin etli kısmı beyaz, sarı ya da turuncu renklidir. Meyvede 1 ila 10 arası tohum görülür. Tohumlar büyük ve kahverengidir.
Cins adı Antik Yunanca iğne pullu anlamına gelir. Çiçeklerin bırakteollerine işaret eder. Cinsin Türkçe adı olan yenidünya açık bir bağlantıya sahip değildir, çünkü cins Eskidünya orijinlidir. Beri taraftan bazı kaynaklar ağacın Türkiye’ye Amerika kıtası (yenidünya) üzerinden geldiğini kaydetmektedir. Tür adının orijinini bulamadık. Olasılıkla türün yerel adıdır.
Gözlem bilgileri
Coğrafi dağılım
Bitki doğal olarak Çin’de yayılış gösterir ancak günümüzde mutfak değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum]
Habitat
Yol kenarı, bahçeler ve parklarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Türkçe adı
Dilimizde malta eriği, yeni dünya ve sarıkız adları ile bilinmektedir.
Çiçek zamanı
Ekim ve ocak ayları arasında çiçek açar.
Rakım
Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Kullanım bilgileri
Gıda
Meyveleri yenebilir. Tohumları pişirilerek tüketilir. Meyve çeşitli tatlılara eklenir.
Dikkat!
Tohumlar zayıf miktarda zehirlidir.
Tıp
Yaygın bir öksürük ilacıdır. Yaprakları analjezik, antibakteriyel, kusma engelleyici, öksürük giderici, antiviral, büzücü, idrar söktürücü ve balgam söktürücüdür. Çiçekler balgam söktürücüdür. Meyve hafif büzücü, balgam söktürücü ve yatıştırıcıdır. Kusmanın ve susuzluğun giderilmesinde kullanılır.








Görüşünüzü Yazın