Rhagadiolus (Çatlakçanak)

Özet

Rhagadiolus (Çatlakçanak) genelde nemli orman sınırlarında görülen tek yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Rhagadiolus (Çatlakçanak) genellikle 5 ila 60 cm büyüyebilen, kazık köklü tek yıllık bitkilerden oluşan bir cinstir. Gövde genellikle tek, dik, dallı ve çıplaktır. Yapraklar çoğunlukla tabandadır. Taban yaprakları sapsız ya da saplı iken gövde yaprakları sapsızdır. Yaprak ayası yumurtamsı-mızraksı ila mızraksı ya da şeritsi, kenarları düz ya da dişli ila teleksi lobludur. İnvolukrum çansı ila silindirik ve 2 ila 4 mm çapındadır. Filariler tek sıra halinde 5 ila 8 adet, şeritsi, uzunlukları eşit, kenarları sıklıkla kuruzarsı ve uçları sipsivridir. Çiçek tablası düz, pürüzsüz ya da çukurlu ve çıplaktır. Çiçekçikler 5 ya da altı adet taç sarı renklidir. Kapçık kahverengi, iki türlü ve pürüzsüzdür. Dıştaki kapçıklar silindirik, ıraksak olarak dar, düz ya da kemerli, gagasız ve kabarık çizgisizdir. İçteki kapçıklar silindirik ve düz ila sarmaldır. Sorguç görülmez. Cins Akdeniz havzasına özgüdür ancak günümüzde Amerika kıtasına da dağılmıştır. [Harita, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca minik çatlak anlamına gelir. Filarileri çevreleyen kenar boşluklarına işaret eder. Cinsin Türkçe adı olan çatlakçanak da bu yapıya dikkat çekmektedir.

Anahtar

1. Yaprklar lirsi bölünmüş; filariler çıplak 1. edulis

1. Yapraklar lirsi bölünmüş değil, dişli ila kesikli; filariler havlı ya da minikçe kısa kıllı 2. stellatus

Kocaeli’ndeki türler

Rhagadiolus stellatus

Rhagadiolus stellatus

Çatlakçanak

Çatlak çanak

Rhagadiolus edulis

Çatlakçanak