Bitkiler › Düğünçiçeği takımı › Düğünçiçeğigiller › Düğünçiçeği › Arpacık salebi
Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Zehirli bitki.
Bazı kaynaklarda Ficaria verna subsp. ficariiformis adı ile geçmektedir. Yapraklar koyu yeşil ve kalp biçimlidir. Çiçekler belirgin, parlak sarı renkli taç yapraklara sahiptir. Tüysüz ve kulakçıksızdır. Çiçekler çok simetrili, 3 çanak yaprak benzeri tepal ve 7 ila 12 arası sarı taç yaprak benzeri tepale sahiptir. Çok sayıda ercik ve karpel görülür. Meyve tek tohumlu kapçıktır ve boyuncuk kısadır. Tohumlar bahar aylarında çimlenir. Sıcaklığın düştüğü ve günlerin kısaldığı kış aylarında büyümeye başlar. Bir yıl boyunca fide olarak kalır. Mayıs ayından sonra altı ay boyunca uykuya geçer. Yapraklar böbrek biçimli ve saplıdır. Nemli ya da ıslak toprakları, gölgeli ya da güneşli bölgeleri tercih eder. Güçlü ve rekabetçi bir istilacıdır.
Bitki doğal olarak kuzey Afrika, Kafkasya ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler]
Tarla, çayır ve çalılıklarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Dilimizde Arpacıksalebi, Yağlıot, Basur otu, Çöpmalı, Çöp salebi ve Şehriye salebi adları ile bilinmektedir.
Mart ve mayıs ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Latince küçük kurbağa anlamına gelir. Muhtemelen cinsin kurbağalar gibi sulak alanlara yakın bulunmalarına atıftır. Bitkinin antikçağdaki diğer adı batrachiondur ve bu da kurbağa otu anlamına gelir. Cinsin bazı türlerinin yaprakları da kurbağa ayaklarını andırmaktadır. Bu cinsin Türkçe adı döğün çiçeğidir. Döğün, Türkçede yakmak/yakan anlamına gelir ve cinse bağlı bazı türlerin usaresinin temas halinde cildi tahriş etmesine işaret eder. Döğün kelimesi ne zaman düğün oldu, bilmiyoruz. Tür adı Antik Yunanca incir gibi anlamına gelir. Cinsin yumruları incir (Ficus carica) meyvelerine benzemektedir. Türkçe adı olan arpacıksalebi belirgin biçimde cinsin yumrulu yapısına işaret eder. Cinsin yumruları pişirilerek tüketilebilir. Arpacık ise soğanın (Allium cepa) hayli küçük ve yine yumruları incire benzeyen bir kültivarının adıdır. Alttür adı ise Latince incir biçimli anlamına gelir. Yumrularının incir meyvesine benzemesine işaret eder.
Pişirilmesi halinde zehir kaybolur. Kaynatılarak tüketilebilir. Genç yapraklar pişirilerek tüketilir. Erken dönemdeki yaprakların zehirli olmadığı bildirilmiştir ve bunlar salatalara eklenir.
Geleneksel olarak hemoroit tedavisinde kullanılır.
Çiğ tüketildiğinde zehirlidir ve otçul hayvanlara karşı ölümcül olabilir. Hasarlı ya da ezilmiş yapraklarına temas edilirse deride kızarıklar, kaşıntılar ve kabarmalara neden olabilir. Bitki yutulursa mide bulantısı, kusma, baş dönmesi, spazm ya da felce neden olabilir.
Çiçekleri dişleri temizlemek için kullanılır.
Görüşünüzü Yazın