Quercus ilex (Pırnal meşesi)

derleyen:

Tanımı

21 ila 28 metre büyüyebilir ve her dem yeşildir. Genç sürgünler grimsidir. Yaprakların biçimi hayli değişken, genellikle darca oval ya da yumurtamsı mızraksı, 4 ila 8 cm uzunluğunda ve 1,2 ila 2,5 cm genişliğinde, yuvarlak ya da tabana doğru genişçe konik biçimli, sivri, kenarları zaman zaman düz, zaman zaman (özellikle genç bireylerde) dişlidir. Genç yaprakların her iki yüzeyi de beyaz tüylüdür. Sap 3 ila 16 mm uzunluğundadır. Palamutlar 1 ila 3 arası grup halinde, kısa tüylü saplı, 12 ila 18 mm uzunluğundadır. Palamutlar ağustos ve eylül aylarında görülür.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Çalılık, makilik ve ormanlık alanlarda görülür. Gölcük ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir. Nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde pırnal meşesi, çalı meşesi, karagan ve pırnar adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Meşe ağaçları için kullanılan Latince orijinli bir kelimedir. Tür adı Latince pırnal anlamına gelir. Kelime hem bu meşe türü için hem de yaprakları benzeş Çobanpüskülü (Ilex) cinsi için kullanılır. İkili adlandırma öncesi adı “Ilex oblongo serrato folio”dur.

Gıda

Tohumları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Tohumları öğütülerek yemek yapımında kullanılır.

Tıp

Galleri büzücüdür ve kanama, ishal ve dizanteri tedavisinde kullanılır.