Su parmakotu
Bakımı
Potentilla recta çok yıllık bir ottur. Nemli toprağı, güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Donlara dayanıklıdır.
Yetiştirme
Potentilla recta tarla, yol kenarı ve çayırlarda görülür. Kumlu, killi ve tınlı topraklara uyumludur.
Yaygın adları
Sulphur cinquefoil, Upright cinquefoil, Rough fruited cinquefoil; Su parmakotu.
Etimoloji
Cins adı Latince bahçe kediotu (Latince (potens) güçlü kelimesinden türetilmiştir ve bazı türlerin güçlü medikal özelliklerine atıfta bulunur); tür adı ise Latince dik anlamına gelir.
Taksonomi
Superregnum: Eukaryota
Regnum: Plantae
Cladus: Angiosperms | Eudicots | Rosids
Ordo: Rosales
Familia: Rosaceae
Subfamilia: Rosoideae
Tribus: Potentilleae
Subtribus: Potentillinae
Genus: Potentilla
Raunkiaer: Hemicryptophyte
Flora of Turkey
Subgen. Potentilla: Herbs, sometimes wody at the base. Leaves pinnate, digitate or trifoliolate. Petals yellow, rarely white or purple. Receptacle glabrous or hairy. Achenes glabrous; style usually subterminal.
Ascending or erect perennial; flowering stems (2-)20-60(-90) cm, pubescent with long and short eglandular hairs and usually with few short glandular hairs. Leaves digitate; leaflets 5 or 7, oblong-obovate to linear-lanceolate or sometimes cuneate-obovate, 10-50(-70) x 5-25 mm, serrate, incised-serrate to pinnatisect to the base, sometimes doubly so, on both sides ± villous, green or grey. Flowers in cymes. Epicalyx segments linear-lanceolate, as long as or slightly shorter than sepals which are triangular-ovate, (3,5-)5-8 mm. Petals yellow, obcordate, 6-10(-13) mm, longer than sepals. Achenes rugose, winged; style conical at the base, shorter than achene. Fl. 5-7. Meadows, pastures, wet and shady places, s.l.-2300m. IV:53.
Literatür
Species Plantarum 1: 497. 1753. L.
Fotoğrafları
Yapısı
Potentilla recta 80 cm. büyüyebilir. Stemin üst bölümü yoğun dallı ve tüylüdür, birtakım glandüler tüyler görülür. Alt yapraklar uzun stalk’lıdır, stem yaprakları alternat ve kısa stalk’lıdır. Bütün yapraklar palmat, 6, 7 ve bazen de 9 yaprakçığa ayrılmıştır. En üstte olanlar üç yaprakçığa ayrılmıştır. Yeşil ya da sarımsı yeşil yapraklar 15 cm. uzayabilir, merkez yaprakçık 8 cm. uzunluğundadır. Yaprakçıklar linear lanseolat, tüylü ve kenarları tırtıklıdır. Çiçeklenme birkaç çiçekten oluşur, açık ya da soluk sarı renklidirler. Her çiçeğin beş lobu, beş geniş ve sığ çentikli petali, 30 stameni birçok pistili ve ayrı bir gynoeciumu vardır. Meyve soluk kahverengi aken şeklindedir. Çiçekler hermafrodit’tir. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında çiçek açar.
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın. Meyvesi çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Bitkinin tamamı astrenjandır. Astringent: Astrenjan. Damar ya da dokuları büzücü ilaç.