Potentilla indica (Hint çileği)

derleyen:

Tanımı

Sitolonları 25 ila 90 cm uzayabilen çok yıllık bir bitkidir. Bazı kaynaklarda Duchesnea indica olarak geçmektedir. Yaprak üç yaprakçıklı, 1 ila 4 cm uzunluğunda, 0,7 ila 2 cm genişliğinde, uçtaki yaprakçık yandaki yaprakçıklardan hafifçe daha büyük, her iki yüzeyi tüylü, alt yüzeyi damarlı, koyu yeşil renklidir. Tıpkı çilekte olduğu gibi sitolonları vasıtası ile yayılır ve koloniler oluşturur. Yaprak ve çiçek sapı yaslanıcı tüylüdür. Kulakçık mızraksı ve 3 ila 9 mm uzunluğundadır. Çiçekler sarı renkli ve 1 ila 2 cm çapındadır. Çanak yapraklar yumurtamsı sivri uçlu ve tüylüdür. Ekçanak bölümleri ters yumurtamsı, tüylü, çanak yapraklardan daha geniş, onlarla aynı uzunlukta ya da daha uzun ve ucu 3 ila 5 lobludur. 20 ila 25 arası sayıda ercik görülür. Meyve beyaz ya da kırmızı renkli çok sayıda kapçık kümesi halindedir ve her kapçık tek tohumludur. Geçirgen toprağı tercih eden bitki, yarı gölge ya da tam gölgede yetişebilir.

Gözlem bilgileri

Doğal olarak güney Asya’da yayılış gösterir ancak hem tıbbi hem de süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın ılıman iklimlerine yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Bahçe, yol kenarı ve tahrip edilmiş arazilerde görülür. Karamürsel ilçesinde gözlemlenmiştir. Mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde hint çileği, sabun çileği ve sahte çilek adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince güçlü anlamına gelir. Cinsin bazı türlerinin güçlü tıbbi özelliklerine atıfta bulunur. Tür adı Latince Hindistan anlamına gelir. Türün tip yerine işaret eder.

Gıda

Meyvelerin yenilebilir olduğuna dair raporlar mevcuttur ancak tadı gerçek çilek ile kıyaslanamaz ve neredeyse tatsızdır. Yapraklar pişirilerek tüketilebilir.

Tıp

Yaprakları lapa halinde çeşitli cilt rahatsızlıklarına uygulanır. Kanın pıhtılaşmasını engelleyici, antiseptik, temizleyici ve ateş düşürücüdür. Yılan ve haşere sokmalarına karşı yaprakları uygulanır. Çiçekleri demlendiğinde kan dolaşımı üzerinde faydalıdır.