Semiz otu
Bakımı
Portulaca oleracea tek yıllık bir ottur. Nemli ve geçirgen toprağı ve güneşli bölgeleri tercih eder.
Yapısı
Portulaca oleracea 40 cm. kadar büyüyebilir. Pürüzsüz, kırmızımsı ve tabana yatık stem’ler görülür. Alternat yapraklıdır. Çiçekleri sarı renklidir. Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında çiçek açar. Tohumlar Temmuz ve Eylül aylarında olgunlaşır. Çiçekler güneşli sabahlarda birkaç saatliğine açar. Kuraklığı tolere edebilir. Çiçekler hermafrodit’tir. Tohumlar baharın sonlarına doğru doğrudan dışarı ekilebilir.
Yetiştirme
Portulaca oleracea çayır, tarla ve yol kenarında görülür. Kumlu ve tınlı topraklara uyumludur.
Yaygın adları
Common purslane, Verdolaga, Pigweed, Little hogweed, Red root, Pursley, Moss rose; Semiz otu, Soğukluk, Pirpirim, Pırpar, Cibille, Çilbirotu, Elmelik, Erekleme, Parpar, Perper, Perpertiken, Perpetöyün, Perpin, Perpine, Pırpırım, Pirpir, Pirpiri, Pirpirüm, Pirpirün, Pürpürüm, Pürpürün, Semizebe, Semizlik, Sovukluk, Tohmegan, Tohmekan, Tohmegen, Tokmagan, Tokmakan, Töğmeken, Töhmekan, Töhmeken, Tökmekan, Tökmeken, Töymekan, Töymeken, Tühmeken.
Etimoloji
Cins adı Latince semizotu; tür adı ise Latince süt taşıyan anlamına gelir.
Taksonomi
Superregnum: Eukaryota
Regnum: Plantae
Cladus: Angiosperms | Eudicots
Ordo: Caryophyllales
Familia: Portulacaceae
Genus: Portulaca
Raunkiaer: Therophyte
Literatür
Species Plantarum 1: 445. 1753. L.
Fotoğrafları
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın. En fazla Omega-3 içeren sebzedir. Mesane ve böbrek hastalıklarında idrar sökücü olarak kullanılır. Mide asidine karşı etkilidir. Yaprakları; yılan ve böcek sokması, yanık, yara, arı sokması, dizanteri, ishal, hemoroid, doğum sonrası kanama ve bağırsak kanamasına karşı etkilidir. Zayıf sindirim sistem’ine sahip olanlar için hamilelik esnasında kontrendikedir. Antiscorbutic, depuratif, idrar söktürücü, ateş düşürücü, tonik ve kurt düşürücüdür. Yaprakları kalp krizinin önlenmesi ve bağışıklık sistem’inin güçlendirilmesi açısından önemli olduğu düşünülen Omega-3 ihtiva eder. Taze meyve suyu idrar yolları hastalığı, öksürük, yaralar vb. tedavisinde kullanılır. Yaprak lapası yanıklara uygulanır. Hem bitki suyu hem de bitki cilt hastalıkları ve böcek sokmalarının tedavisinde etkilidir. Yapraklardan yapılan bir çay mide ağrıları ve baş ağrılarının tedavisinde kullanılır.
Yaprak ve stem çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Genç yapraklar salatalara eklenebilir. Yaprakların tadı ekşidir. Tohumları toz haline getirilerek, ekmek, krep vb. yapımı için tahıllarla karıştırılabilir. Antiscorbutic: Antiskorbütik. Skorbüt hastalığını tedavi edici ilaç. Depurative: Depüratif. Kanı temizleyici ilaç. Diuretic: Diüretik. İdrar söktürücü ilaç. Febrifuge: Febrifüj. Ateş düşürücü ilaç. Tonic: Tonik. Organları uyaran ve güçlendiren ilaç. Vermifuge: Solucan düşürücü ilaç.
Flora of Turkey
Diffuse, fleshy annual, ascending or erect, 5-20(-50) cm. Leaves alternate below, often crowded above, elliptic-obovate, cuneate at base, obtuse or truncate, 16-20 cm. Stipules setaceous or represented by a bunch of hairs. Inflorescence ± cymose, flowers (1-)3-6, sessile. ‘Sepals’ fused at base into a tube, the free lobes fugaceous. ‘Petals’ 5, slightly fused below, exceeding the sepals, yellow, 4-6 mm, deliquescent. Ovary inferior or inferior, dehiscing by a lid at the point of insertion of the sepals and petals, the funicles persisting and projecting after the seeds have fallen. Seeds black, shiny, papillose. FI. 7-11. Cultivated ground, waste places near s.l. A2(A) Kocaeli: Pendik, 1 xi 1896, Azn.! II:13.