Portulaca grandiflora (İpek çiçeği)

Tanımı

Portulaca grandiflora (İpek çiçeği), Semizotugiller (Portulacaceae) ailesine bağlı Semizotu (Portulaca) cinsinden genellikle 30 cm kadar büyüyebilen tek ya da kısa süreli çok yıllık bir bitkidir. Kök liflidir. Gövdeler dallı ve yatık ya da yükselicidir. Yapraklar kalın ve etli, şeritsi ila mızraksı, sivri uçlu, 2,5 cm uzunluğunda, almaşlı dizilişli ya da küçük kümeler halindedir. Çiçekler 2,5 ila 3 cm çapında, beş taç yapraklı, kırmızı, turuncu, sarı, pembe ya da beyaz renklidir. Çiçeklerin tabanında 8 ila 14 adet involukral yaprak bulunur, bunlar gövde yapraklarına benzer ancak hafifçe daha iridirler. Çanak yapraklar 6 ila 8 mm uzunluğundadır. Taç yapraklar 5 ya da daha fazla, ters yumurtamsı ve yuvarlak uçludur. Ercik 40 ila 80 adettir. Tepecik 7 ila 9 dallıdır. Meyve oval bir kapsüldür. Tohumlar genişçe böbreksi ve gri renklidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak güney Amerika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle yaygın olarak yetiştirilmektedir. Bahçe, tarla ve tahrip edilmiş arazilerde görülen bitki umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Alt türler → Sinonimler → Herbaryum

Etimoloji

Cins adı Latince süt taşıyan anlamına gelir. Cinsin sütsü özsuyuna işaret eder. Türkçe adı olan semizotu Türkçe kökenlidir, muhtemelen bitkinin yaygın biçimde tüketilmesine işaret eder. Bu durumda otçul hayvanların bitkiyi tüketerek semiriyor olmaları daha muhtemeldir. Epitet Latince büyük çiçekli anlamına gelir. Türün cins özelinde çiçek boyutuna işaret eder. Özgün tanımda bu “corolla large, showy” olarak belirtilmiştir.

Gıda

Tadı acıdır ve tüketilmeye elverişli değildir. Bununla birlikte yaprak ve tohumların çiğ ya da pişirilerek tüketilebileceğine dair de raporlar vardır.

Tıp

Arındırıcıdır. Hepatit, siroz ve ağrı tedavisinde kullanılır. Yaprak ve gövde suyu yanık, egzama ile yılan ve haşere sokmalarına karşı uygulanır.