Bitkiler › Karanfil takımı › Madımakgiller › Madımak › Kuş ekmeği
Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Boya bitkisi.
Yarı dik gövdesi 10 ila 40 cm büyüyebilir. Gövde tabandan itibaren çok dallıdır. Yapraklar tüysüz ve kısa saplıdır. Çiçekler yeşil, beyaz ya da pembe kenarlıdır. Meyve koyu kahverengidir. Tohumlar ağustos ve ekim ayları arası olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Tohumlar uzun süre toprakta canlı kalabilir. Güneşli bölgeleri ve nemli toprakları tercih eder.
Bitki doğal olarak Avrasya ve kuzey Amerika’da yayılış gösterir. Günümüzde güney yarımkürede de yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler|Herbaryum]
Yol kenarı, tahrip edilmiş araziler ve çayırlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Dilimizde Kuşekmeği, Çoban değneği, Eşek madımağı, Kadımalak, Keçimemesi, Köy otu, Kurtpençesi ve Madımağın oynaşı adları ile bilinmektedir.
Temmuz ve kasım ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Antik Yunanca çok boğumlu anlamına gelir. Cinsin çok sayıdaki eklemli yapısına işaret eder. Beri taraftan “çok tohumlu” anlamını da vermesi muhtemeldir. Cins tohum bakımından hayli üretkendir. Türkçe yaygın adı olan madımak, Ermenice (մատիտեղ) kökenlidir ve aynı şekilde Polygonum cinsinin genel adıdır. Tür adı Latince kuşla ilgili anlamına gelir. Bitki çok sayıda tohum üretir ve bu tohumlar çoğu kuş türü tarafından sevilerek tüketilir.
Bitkinin tohumlarının Demir Çağ’da tüketildiği bilinmektedir. Genç yaprak, tohum ve sürgünler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Çinko bakımından zengindirler. Tohumları çeşitli hamur işlerinin yapımında kullanılır.
Etkili bir büzücü ve idrar söktürücüdür. Dizanteri ve hemoroit tedavisinde kullanılır. Çeşitli akciğer rahatsızlıklarında etkilidir. Solunum şikayetlerinde başvurulur. Parazit düşürücü, kalbi güçlendirici, ateş düşürücü, kan durdurucu, taş düşürücü ve yara iyileştiricidir. Kanama, yara ve ishal tedavisinde kullanılır. Yapraklar idrar söktürücü ve yumuşatıcıdır. Burun kanamasını durdurmak için buruna uygulanır.
Bitkiden mavi, sarı ve yeşil renkli boya elde edilir.
Doğan, Hüseyin (2022). Polygonum aviculare (Kuşekmeği) - Kocaeli Bitkileri. Erişim adresi: https://kocaelibitkileri.com/polygonum-aviculare/ Erişim tarihi: 30 January 2023