Plantago coronopus (Boğaotu)

Tanımı

10 ila 40 cm büyüyebilir. Tırtıklı ya da derince bölünmüş, 25 cm uzunluğunda mızraksı yapraklar rozet oluşturur. Çiçek salkımları 4 ila 7 cm uzunluğunda ve diktir. Bazen hafifçe eğri olan bu salkımlar yoğun çiçeklidir. Çiçekler bir milimetre uzunluğunda dört beyaz lobludur. Çiçekler erseliktir. Tohumlar haziran ayında olgunlaşır. Verimli bir türdür ve çoğu toprak türünde kolaylıkla yetiştirilir. Tohumlar bahar aylarında sera içinde ekilebilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya ve kuzey Afrika’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Deniz kenarı, sulak alanlar ve tarlalarda görülür. Çayırova ilçesinde gözlemlenmiştir. Nisan ve kasım ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Tıp

Yaprakları aralıklı nöbetleri engelleyici ve göz sorunları gidericidir. Sıtma nöbeti ve göz ağrısı vakalarında başvurulur. Tohumları %30 oranında musilaj barındırır ve müshil etkilidir.

Etimoloji

Cins adı Latince ayak tabanı anlamına gelir. Cinsin yapraklarının (genelde) yere yatık olmasına işaret eder. Ayrıca bu yapraklar zamanla ayak izini andırır. Yine ayrıca cinsin ayağın altına konulduğunda yorgunluğu gidereceğine inanılırdı. Tür adı Antik Yunanca karga ayağı anlamına gelir. Türün yaprak yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Coronopus sylvestris hirsutis”tir.

Türkçe adları

Dilimizde boğaotu ve çığnak adları ile bilinmektedir.

Gıda

Genç yaprakları sebze olarak kullanılabilir ve salatalara eklenebilir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.