Bitkiler › Turnagagası takımı › Turnagagasıgiller › Sardunya › Itır
Yenilebilir bitki, Tıbbi bitki, Süs bitkisi, Neofit bitki.
Çalı formunda bir bitkidir. 1,5 metre büyüyebilir ve 1 metre genişliğe erişebilir. Gövde dik ve çok dallıdır. Yapraklar derince kesikli, kadifemsi ve salgılı tüylüdür. Çiçekler pembe ila beyaz renklidir. Yapraklar gül kokuludur ancak gül dışında kokuları da sergiledikleri görülür. Güneşli bölgeleri ve geçirgen toprağı tercih eder.
Bitki doğal olarak güney Afrika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle yaygın olarak yetiştirilmektedir. [Harita|Sinonimler|Herbaryum]
Bahçe, saksı ve yol kenarında görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir.
Dilimizde Itır adı ile bilinmektedir.
Temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1100 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Antik Yunanca leylek gibi anlamına gelir. Cinsin meyvelerinin leylekgiller (Ciconiidae) gagasına benzemesine işaret eder. Tür adı Latince güçlü kokulu anlamına gelir. Türün hayli belirgin olan kokusuna işaret eder. Özgün tanımda bu “Strong scented Crane’s bill” olarak belirtilmiştir.
Çiçekler çiğ olarak tüketilebilir. Bunlar çeşni olarak salatalara ve çeşitli yemeklere eklenir. Yapraklarından çay elde edilir.
Gevşetici, anti depresan ve antiseptik etkilidir. İltihap giderici ve kanama durdurucudur. Bütün parçaları büzücüdür. Adet ve menopoz sorunlarında, ayrıca mide bulantısı ve bademcik iltihabı vakalarında kullanılır. Zayıf dolaşımı güçlendirmek için kullanılır. Hemoroit, egzama, çürük, saçkıran ve bitleri kovmak için başvurulur. Aromaterapi için yaygın olarak kullanılan bir bitkidir. Rahim ağzı kanseri tedavisinde faydalı olduğu rapor edilmiştir.
Doğan, Hüseyin (2022). Pelargonium graveolens (Itır) - Kocaeli Bitkileri. Erişim adresi: https://kocaelibitkileri.com/pelargonium-graveolens/ Erişim tarihi: 2 February 2023