Pastinaca sativa subsp. urens (Şeker havucu)

Tanımı

20 ila 100 cm büyüyebilir. İlk yıl teleksi loblu bir rozet oluşturur. İkinci yıl ise çiçek açar. Kök kalındır. Yapraklar tek teleksi ve 10 ila 30 cm uzunluğundadır. Yaprakçıklar 2 ila 6 arası çifttir. Çiçek kurulu tepede ya da koltuklarda ve 5 ila 7 kolludur. Çiçekler sarı renklidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa, Kafkasya ve Lübnan’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Ekili arazilere yakın batak alanlarda görülür. İzmit ve Başiskele ilçelerinde gözlemlenmiştir. Temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Gıda

Kökü çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Potasyum açısından zengindir. Çiçek açtıktan sonra gövde odunlaşır ve yumrusu yenilebilir olmaktan çıkar.

Tıp

Çeşitli antioksidanlar ihtiva eder. Kökünden elde edilen çay kadınsal şikayetlerin tedavisinde kullanılır. Kökten elde edilen lapa iltihaplanmalara ve yaralara uygulanır.

Dikkat

Özsuyu hassas insanlarda dermatite neden olabilir.

Bilgi

Yaprak ve kökleri böcek kovucu olarak kullanılır.

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.
Etimoloji

Cins adı Latince toprak gıdası anlamına gelir. Bitkinin yer altındaki kökü (yabani havuç) tüketilebilir. Bu kök aynı zamanda tabanda kalın iken aşağı doğru sivrilen yapıdadır ve fide dikmek için toprakta delik açmaya yarayan el aletini andırmaktadır. Cins adı ile ilgili ikinci senaryo da buna işaret etmektedir. Tür adı Latince ekilen anlamına gelir. Sativa, ekonomik ya da besin değeri olan ve yaygın olarak insanlar tarafından ekilen bitkiler için tercih edilen bir epitettir. Alttür adı ise Latince yakan, tüketen anlamına gelir. Olasılıkla tadına yad da usaresine işaret etmektedir.

Türkçe adları

Dilimizde yabani havuç ve şeker havucu adları ile bilinmektedir.

Fotoğrafları

Görüşünüzü Yazın