Tanımı
15 metre büyüyebilir. Genç sürgünler kahverengidir ve uzun tüylerle kaplıdır. Yapraklar yumurtamsı ila yumurtamsı dikdörtgensi, tepede sipsivri, 4,5 ila 9 cm uzunluğunda ve 2,2 ila 4,6 cm genişliğinde, hayli keskin dişli, 9 ila 20 arası damar çifti ile, tabanda kamamsı ila neredeyse yüreksi, gençken tüylü, sonraları damarlar hariç tüysüzcedir. Sap 0,5 ila 0,8 cm uzunluğunda ve yoğun tüylüdür. Meyve zamanı kedicikler 6 cm uzunluğundadır. İnvolukrum dikdörtgensi oval, tepede sipsivri, soluk kırmızımsı sarı tüylüdür. Meyve oval, 4 ila 5 mm uzunluğunda, sivri, sarımsı kahverengi, pürüzsüz, tüysüz ve belirgin olmayan biçimde damarlıdır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Ormanlık alanlarda ve çalılıklarda görülür. Kartepe ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir. Mart ve nisan ayları arasında çiçek açar. 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde gürgen yapraklı kayacık, kayacık, kara gürgen ve firek adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca deniz kabuğu anlamına gelir. Odununun sert olmasına işaret eder. Tür adı Latince Carpinus yapraklı anlamına gelir. Aynı aileden olan Carpinus (gürgen) cinsi ile yaprak benzerliğine işaret eder.
Tarihi
Yunanistan kutsanmamış kabul edilir çünkü orada ostrya adı verilen bir bitki yetişir. Suyla yıkanmış kayalarda büyüyen yalnız bir ağaç olup kabuk ve dalları dişbudağa benzer. Yaprakları da armut yapraklarına benzer ancak daha uzun ve daha kalındır ve yaprak kenarları boyunca buruşuk girintiler vardır. Tohumu şekil ve renk olarak arpa tohumuna benzer. Ahşabı sert ve sağlamdır. Denilir ki, ahşabı bir eve sokulursa acı verici doğumlara ve şok edici ölümlere neden olur. PL 13-37.