Orobanche (Canavarotu)

Tanımı

Yarı parazit otlardan oluşan bir cinstir. Gövde dallı ya da basit ve terminal bir başağa sahiptir. Çanak çan biçiminde ve belirgin biçimde 4 ila 5 dişlidir. Taç silindirik ve iki dudaklıdır. Cins büyük ölçüde kuzey yarımküreye özgüdür.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca burçak boğan anlamına gelir. Cinsin parazit karakterine işaret eder.

Anahtar

1. Çiçeklerin her biri bir bırahte ve bir ikincil bırahte ile; çanak yapraklar birleşik Grup A

1. Çiçeklerin her biri sadece bir bırahte ile, ikincil bırahte yok; çanak iki yanal parçaya bölünmüş ve her bir parça düz ya da iki dişli Grup B

1. Taç 10-15(-17) mm

2. Çanak dişleri tüpten daha kısa, sipsivri; alt dudak lobları yuvarlak 1. ramosa

2. Çanak dişleri tüpten daha uzun ya da eşit, bizsi; alt dudak lobları sivri 2. nana

1. Taç (15-)17-40 mm

3. Taç 20 mmden daha uzun değil

4. Tacın alt dudağı sivri ya da sipsivri loblu

5. Çanak dişleri tüple eşit ya da hafifçe daha uzun 7. oxyloba

5. Çanak dişleri tüpten belirgin biçimde daha uzun 8. schultzii

4. Tacın alt dudağı yuvarlak loblu

6. Başak sıkı, basit; çanak dişleri tüpün 1-2 katı uzunluğunda 9. heldreichii

6. Başak sıkı ya da gevşek, basit ya da dallı; çanak dişleri tüple aynı uzunlukda ya da hafifçe daha uzun

7. Başak genellikle sıkı; çiçekler sadece hafifçe öne doğru eğimli 3. mutelii

7. Başak zamanla uzatılmış ve gevşek; çiçekler zamanla yatık-yayılıcı 6. lavandulacea

3. Taç (18-)20-40 mm

8. Çanak dişleri düz kenarlı

9. Gövde genellikle dallı; başçık bolca cılız tüylü 4. aegyptiaca

9. Gövde basit ya da çok nadiren dallı

10. Gövde genellikle ince; çanak tüpü birkaç damarlı; çanak dişleri genellikle bizsi ya da uca doğru ip gibi

11. Çanak dişleri tüple eşit ya da daha kısa

12. Çiçekler 20-25 mm; çanak dişleri salgılı tüylü 11. cilicica

10. Gövde genellikle kalın; çanak tüpü çok damarlı; çanak dişleri genellikle mızraksı

13. Bitki kepekli ya da unlu salgılı tüylü; taç öne doğru eğimli, başçık genellikle çıplak 16. purpurea

1. Ercikler taç tüpünün neredeyse ortasına yerleşmiş; tüp erciklerin altında şişkin, ortada daraltılmış, erciklerin üzerinde genişleyici, aya çoğunlukla mavi-menekşe

2. Taç 10-24 mm; iplikçik çıplak ya da tabanda tüylü 17. cernua

1. Ercikler taç tüpünün ortasının altına yerleşmiş; tüp erciklerin altında darca, erciklerin üzerinde genişleyici ancak genellikle eşitçe silindirik

3. Taç tüpünün arkası uzunluğu boyunca düzenli olarak kavisli

4. Taç nadiren 15 mmyi aşar, genellikle sarımsı-beyaz; çanak ve taç eşit; tepecik genellikle mor ya da menekşe, nadiren leylak, sarı, açık kahverengi ya da beyaz 26. minor

4. Taç genellikle 15 mmyi aşar, renk çeşitli; tepecik sarı

5. Ercik taç tabanının 3-6 mm üzerine yerleşmiş; yumurtalık hörgüçlü değil ya da hafifçe hörgüçlü

6. Taç tüpü erciklerin üzerinde hafifçe büyütülmüş; aya neredeyse çıplak 31. elatior

5. Ercik taç tabanının yakınına yerleşmiş; yumurtalık tabanda 3-5 hörgüçlü

8. Tacın içi dışına göre daha yoğun ve parlak, dışı salgılı cılız tüylü fakat yünlü değil

9. Tepecik sarı ya da turuncu; çiçekler dik-yayık 35. gracilis

3. Taç tüpünün arkası tabana yakın belirgin kavisli, ardından neredeyse düz; tacın üst dudağı yukarı kavisli

10. Taç kahverengimsi-leylak ya da tabanı sarı ve aya kahverengimsi-leylak, nadiren boyunca sarı, belirgin biçimde salgılı cılız tüylü, kuruduğunda kahverengi ya da koyu kahverengimsi-mor

11. Ercik tacın tabanına yakın yerleşmiş; taç tabanı diğer yerlerden daha açık renkli değil; başçık belirgin mukronat, tepecik kahverengimsi-mor, kırmızı ya da mor (nadiren sarı) 29. caryophyllacea

10. Taç beyaz ya da sarımsı-beyaz, aya kırmızı, menekşe ya da morumsu, kuruduğunda daha koyu, sıklıkla koyu mor

12. Tacın üst bölümü menekşe-mor ya da kırmızı salgılı tüylü ya da benekli, aya çoğunlukla salgılı-cılız tüylü, çanak bölümleri sıklıkla düz kenarlı 20. alba

12. Tacın üst bölümü açıkça salgılı tüylü aya çıplak

13. Taç (13-)20-30 mm; tepecik soluk (sarı ya da beyaz), menekşe ya da donuk mor 19. crenata

13. Taç 10-20(-23) mm; tepecik kırmızı-kahverengi, menekşe-mor ya da sarı

14. Taç tüpü ayanın altında daraltılmış; tepecik sarı ya da turuncu 28. hederae

14. Taç tüpü üst bölümde kademeli olarak genişletilmiş; tepecik kırmızı-kahverengi ya da menekşe-mor, nadiren sarı

15. Çanak bölümleri genellikle iki dişli

16. Taç (15-)20-22 mm 25. picridis

16. Taç 10-20 mm

17. Başak sık; tepecik sarı (taç 13-15 mm)

18. Taç lobları yuvarlak 22. hadroantha

17. Başak gevşek, en azından tabanda; tepecik çeşitli renklerde (taç 10-20 mm)

19. Tacın üst dudağı uzun yünlü-cılız tüylü 21. pubescens