Tanımı
40 ila 80 cm büyüyebilen sağlam yapılı bir bitkidir. Tabanda yumurtamsı dikdörtgensi, 16 cm uzunluğunda ve 6 cm genişliğinde 4 ila 6 arası yaprak bulunur. Çiçek kurulu yoğun ve çok sayıda çiçeklidir. Çiçekler iridir. Çanak yapraklar küresel bir kukuleta oluşturur, tek renkli ya da dışları belirsiz koyu kırmızımsı kahverengi beneklidir. Çiçekler beyazımsı ila soluk gül renginde olup çok sayıda kırmızımsı mor leke görülür. Dudak düz, 20 mm uzunluğunda ve üç lobludur. Yanal loblar şeritsi, merkez lob ters yüreksi ya da ters yumurtamsı kamamsıdır. Mahmuz silindirik ve yumurtalığın yarısı uzunluktadır.
Gözlem bilgileri
Kuzey Afrika ile Avrupa’dan Türkiye’ye kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Orman açıklıklarında ve çalılık alanlarda görülür. İzmit, Gebze ve Gölcük ilçelerinde, 1 ila 20 arası bireyden oluşan popülasyonlar halinde gözlemlenmiştir. Nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açar. 200 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adı
Dilimizde hasancık, erguvani salep ve hıdırellez çiçeği adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Yunanca testis anlamına gelir. Bitkilerin yumru biçimine atıftır. Adını bir satir (yarı keçi yarı insan formunda olan mitolojik varlık) ve bir nimfin oğlu olan Orchis’ten (ὄρχις) almaktadır. Bacchus festivalinde bir rahibeye tecavüze yeltenen Orchis, vahşi hayvanlar tarafından parçalanmış ve orkideye dönüşmüştür. Romalılar satirlerin orkide ile beslendiğini düşünür ve bu nedenle bu bitkilere satyrion derlerdi. Tür adı Latince mor renkli anlamına gelir. Çiçek rengine işaret eder.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın