Hasancık
Anahtar kelimeler: Nadir bitki, Avrupa-Sibirya elementi, Asgari endişe (LC).
Dolaşım
Bitkiler › Kuşkonmaz takımı › Salepgiller › Salep › Hasancık
Dağılımı
Kuzey Afrika ile Avrupa’dan Türkiye’ye kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir.
Genel bilgiler
40 ila 80 cm büyüyebilen sağlam yapılı bir bitkidir. Tabanda yumurtamsı dikdörtgensi, 16 cm uzunluğunda ve 6 cm genişliğinde 4 ila 6 arası yaprak bulunur. Çiçek kurulu yoğun ve çok sayıda çiçeklidir. Çiçekler iridir. Çanak yapraklar küresel bir kukuleta oluşturur, tek renkli ya da dışları belirsiz koyu kırmızımsı kahverengi beneklidir. Çiçekler beyazımsı ila soluk gül renginde olup çok sayıda kırmızımsı mor leke görülür. Dudak düz, 20 mm uzunluğunda ve üç lobludur. Yanal loblar şeritsi, merkez lob ters yüreksi ya da ters yumurtamsı kamamsıdır. Mahmuz silindirik ve yumurtalığın yarısı uzunluktadır.
Gözlem
Orman açıklıklarında ve çalılık alanlarda görülür. Kocaeli için nadir bir türdür. İzmit, Gebze ve Gölcük ilçelerinde, 1 ila 20 arası bireyden oluşan popülasyonlar halinde gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Hasancık, Erguvani salep, Hıdırellez çiçeği.
Çiçek zamanı
Nisan-Mayıs ayları.
Yükseklik
200-1600 metre arası.
Etimoloji
Yunanca “testis” anlamına gelir. Bitkilerin yumru biçimine atıftır. Adını bir satir (yarı keçi yarı insan formunda olan mitolojik varlık) ve bir nimfin oğlu olan Orchis’ten (ὄρχις) almaktadır. Bacchus festivalinde bir rahibeye tecavüze yeltenen Orchis, vahşi hayvanlar tarafından parçalanmış ve orkideye dönüşmüştür. Romalılar satirlerin orkide ile beslendiğini düşünür ve bu nedenle bu bitkilere satyrion derlerdi. Tür adı Latince “mor renkli” anlamına gelir. Çiçek rengine işaret eder.
Fotoğrafları
Literatür
Flora Anglica 334. 1761. Huds.