Özet
Opuntia ficus-indica (Hint inciri) özellikle yenilebilir meyveleri nedeniyle ılıman kuşakta yetiştirilen meşhur bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Opuntia ficus-indica (Hint inciri) genellikle 3 ila 5 metre büyüyebilen bir bitkidir. Gövde 30 ila 45 cm çapa ulaşmaktadır. Çiçekler beyaz, sarı ya da kırmızı renklidir. İç tepaller sarı ila turuncu renkli, 25 ila 50 mm uzunluğundadır. İplikçik ve başçık sarı renklidir. Boyuncuk parlak kırmızı, ercik lobları sarı renklidir. Meyve sarı, turuncu ya da mor renklidir. Tohumlar soluk kahverengi, çembersi, 4 ila 5 mm çapında ve çıkıntılıdır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Orta Amerika’da yayılış gösterir ancak mutfak değeri nedeniyle dünyanın ılıman bölgelerinde yetiştirilmektedir. Ekonomik değeri en yüksek kaktüs türüdür. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Yerleşim bölgelerine yakın alanlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde hint inciri, frenk inciri, firenk yemişi, kayındili, kaynadili, kaynanadili, kaynanayumruğu, mandadili, mart yemişi ve tahta yemişi adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca Opus anlamına gelir. Kelime ilk defa Theophrastus tarafından kullanılmıştır ve tanım bölümünde Opus şehrinde meyvelerinin yenilebildiği ve yaprakları yoluyla çoğaltılan bir bitki olduğundan bahseder. Bu kısa tanım, örneğin Opuntia ficus-indica’ya uyar ancak Theophrastus’un zamanında Eski Dünya’da hiçbir Opuntia türü mevcut değildi. Bitkinin dilimizdeki karşılığı olan kaynana dili, bazı Sanseviera ve Opuntia türlerinin İngilizce karşlığı olan “mother in law’s tongue”dan tercüme edilmiştir. Tür adı Latince hint inciri anlamına gelir. Epitette hint kelimesinden kastedilen, Amerika kıtasıdır. Amerika kıtasına ilk ayak basanlar Hindistan’a vardıklarını düşünmüştü.
Gıda
Meyvesi çiğ olarak tüketilmektedir. Karpuza yakın bir tadı vardır. Ayrıca C vitamini bakımından zengindir.
Tıp
Çiçekler ve saplar spazm çözücü, idrar söktürücü ve yumuşatıcıdır. Gövde ilk yardım önlemi olarak yaralı uzuvların çevresine bağlanmıştır. Çiçekler büzücüdür ve kanamayı azaltmak ve gastrointestinal sistemdeki problemleri, özellikle ishal, kolit ve irritabl barsak sendromunu tedavi etmek için başvurulmuştur. Bunun yanında çiçekler, prostat bezinin tedavisinde de kullanılmıştır.
Dikkat
Bitkide görülen çapa tüylerin dokunulduğunda kolayca deriye girebileceği ve rahatsızlık verebileceği rapor edilmiştir. Tohumlarının, sindirim sistemi sorunu olanlar tarafından yutulması halinde bir dizi soruna yol açabileceğinin altı çizilmiştir.
Fotoğrafları
