Tanımı
20 ila 50 cm büyüyebilen bir bitkidir. Yapraklar tabanda, 3 ila 6 arası sayıda, mızraksı ila dikdörtgensidir. Çiçek kurulu 2 ila 10 arası sayıda çiçek bulundurur. Çiçekler iridir. Çanak yapraklar mızraksı ila dilsi, kenarları genellikle dalgalı, çıplak ve yeşil renklidir. Taç yapraklar sarımsı ila kahverengimsi yeşil renklidir. Dudak dışbükey, düz, yumurtamsı dikdörtgensi, 12 mm uzunluğunda ve 12 mm genişliğindedir. Çiçekler kestane ila siyahımsı kahverengi renklidir.
Gözlem bilgileri
Bitki sadece Türkiye’de doğal olarak yayılış gösterir. [Harita] Çalılık, makilik, ormanlık alan sınırı ve çayırlarda görülür. Gebze ilçesinde, 10 ila 20 arası sayıda bireylerden oluşan koloniler halinde gözlemlenmiştir. Mart ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adı
Dilimizde çatalca salebi adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Yunanca kaş anlamına gelir. Çiçeklerin kenarları belirgin biçimde tüylüdür. Diğer görüş ise Roma uygarlığında kadınların kaşlarını karartmak için bu bitkileri kullanmaları ile ilgilidir. Plinius, bitkileri Roma’da kadınların kaşlarını karartmak için kullandıklarını yazar. Tür adı Antik Yunanca yabanarısına benziyor anlamına gelir. Türün çiçek yapısının zarkanatlı cinsi olan Sphex cinsini andırmasına işaret eder. Alttür adı ise Latince “Çatalca (İstanbul)” anlamına gelir. Türün tip yerine işaret eder.
Bilgi
Kumlu ve kuru toprakları tercih eden madenci arı (Andrena nigroaenea) tarafından tozlanır. Bitki tozlaşma için dişi madenci arıların kokusuna taklit eder ve böylece erkekleri kendine çeker.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın