Ophrys scolopax (Sinek salebi)

derleyen:

cins:

Tanımı

Bazı kaynaklarda Ophrys oestrifera adı ile geçmektedir. Çiçek durumunun uzunluğu değişken olmakla birlikte genellikle 10 ila 50 cm uzunluktadır ancak zaman zaman 90 cmye kadar boylanabilir. Ayrıca çiçek durumunun taşıdığı çiçek sayısı da değişkendir ve 2 ila 15 adet çiçek bulundurabilir. Çanak yaprak üç adet olup yeşil ya da menekşenin açık ve koyu tonlarında seyredebilir. Bunlar 7 ila 16 mm uzunluğunda ve 3 ila 10 mm genişliğindedir. En tepedeki çanak yaprak düz ila kayıksı şekilli olup tabandan itibaren geriye doğru bükülür ve tepede de öne doğru eğilir. Taç yaprak da üç adet olup yanal taç yapraklar pembe ila menekşe ya da yeşil renkli, 1,5 ila 8 mm uzunluğunda ve 0,8 ila 4 mm genişliğindedir. Dudak, tabanda üç loba bölünür ve ortadaki lob en büyüktür. Yanal lobların dış yüzeyi tüylü iken merkezi lobun kenarları kadifemsi, geri kalan bölümler ise pürüzsüzdür. Dudağın arka plan rengi kahverengidir. Ayna mavi ila menekşe renkli, kenarları soluk sarı çizgili ve H veya X şeklinde olmakla birlikte farklı desenler de görülür.

Gözlem bilgileri

Bitki Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde doğal olarak yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Çalılık, makilik, ormanlık alan sınırı ve çayırlarda görülür. İzmit, Kartepe, Başiskele, Gebze ilçelerinde, 10 ila 50 arası sayıda bireylerden oluşan koloniler halinde gözlemlenmiştir. Mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açar. 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde sinek salebi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Yunanca kaş anlamına gelir. Çiçeklerin kenarları belirgin biçimde tüylüdür. Diğer görüş ise Roma uygarlığında kadınların kaşlarını karartmak için bu bitkileri kullanmaları ile ilgilidir. Plinius, bitkileri Roma’da kadınların kaşlarını karartmak için kullandıklarını yazar. Tür adı Latince çulluk anlamına gelir. Türün dudak deseninin çulluğun (Scolopax rusticola) tüylerini andırmasına işaret eder.

Fotoğrafları