Ophrys scolopax (Sinek salebi)

derleyen:

Özet

Ophrys scolopax (Sinek salebi) genelde makilik alanlar ve çayırlarda görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan bir orkide türüdür.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Orchidaceae

Salepgiller

Ophrys

Arısalebi

Tanımı

Ophrys scolopax (Sinek salebi) halihazırda bazı kaynaklarda Ophrys oestrifera adı ile geçmektedir. Çiçek durumunun uzunluğu değişken olmakla birlikte genellikle 10 ila 50 cm uzunluktadır ancak zaman zaman 90 cmye kadar boylanabilir. Ayrıca çiçek durumunun taşıdığı çiçek sayısı da değişkendir ve 2 ila 15 adet çiçek bulundurabilir. Çanak yaprak üç adet olup yeşil ya da menekşenin açık ve koyu tonlarında seyredebilmektedir. Bunlar 7 ila 16 mm uzunluğunda ve 3 ila 10 mm genişliğindedir. En tepedeki çanak yaprak düz ila kayıksı şekilli olup tabandan itibaren geriye doğru bükülmüş ve tepede de öne doğru eğilmiştir.

Taç yaprak da üç adet olup yanal taç yapraklar pembe ila menekşe ya da yeşil renkli, 1,5 ila 8 mm uzunluğunda ve 0,8 ila 4 mm genişliğindedir. Dudak, tabanda üç loba bölünmüştür ve ortadaki lob en büyüktür. Yanal lobların dış yüzeyi tüylü iken merkezi lobun kenarları kadifemsi, geri kalan bölümler ise pürüzsüzdür. Dudağın arka plan rengi kahverengidir. Ayna mavi ila menekşe renkli, kenarları soluk sarı çizgili ve H veya X şeklinde olmakla birlikte farklı desenler de görülür.

Gözlem bilgileri

Bitki Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde doğal olarak yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Çalılık, makilik, ormanlık alan sınırı ve çayırlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit, Kartepe, Başiskele, Gebze ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde sinek salebi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Yunanca kaş anlamına gelir. Çiçeklerin kenarları belirgin biçimde tüylüdür. Diğer görüş ise Roma uygarlığında kadınların kaşlarını karartmak için bu bitkileri kullanmaları ile ilgilidir. Plinius, bitkileri Roma’da kadınların kaşlarını karartmak için kullandıklarını yazar. Tür adı Latince çulluk anlamına gelir. Türün dudak deseninin çulluğun (Scolopax rusticola) tüylerini andırmasına işaret eder.

Fotoğrafları