Onopordum anatolicum (Kangal)

derleyen:

Özet

Onopordum anatolicum (Kangal) genelde ekili arazilerin civarında görülen ve yaz aylarında çiçek açan endemik bir türdür.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Onopordum

Kangal

Tanımı

Onopordum anatolicum (Kangal) genellikle 25 ila 100 cm büyüyebilen bir bitkidir. Bitki seyrek ya da yoğun ağsı tüylüdür. Gövde yukarıda dallı, kanatlı, yapraksı ve çiçek başlarının 5 ila 10 cm altındadır. Kanatlar 2 ila 4 arası ve dar, dikenli ya da dişli, dikenler 2 ila 10 mm uzunluğundadır. Taban yaprakları dikdörtgensi mızraksı, az teleksi, zamanla bizsi ve teleksi loblu, birincil loblar belirgin üçgensi ve belirgin damarlı ve 2 ila 10 mm uzunluğundaki dikenle biter. Çiçek başları kanatlı çiçek sapı üzerinde, zaman zaman kanatlar sadece dikenlerdir. İnvolukrum basık küresel, 1,5 ila 2,5 cm uzunluğunda ve 2 ila 4 cm genişliğinde, tabanı düz ya da içbükeydir. Filari ince, sarı uçludur. Dış ve orta filariler kıvrık ya da yayık, içtekiler diktir. İç filariler çiçeklerle aynı uzunluktadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. [HaritaHerbaryum] Step ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 200 ila 1400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlemek mümkündür. Kartepe ilçesinden kayıt bildirilmiştir ancak biz henüz göremedik.

Türkçe adı

Dilimizde atdikeni, eşek dikeni, eşek helvası, eşek kömürdeği ve eşek közlemesi adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca eşek osuruğu anlamına gelir. Bu bitkileri tüketen eşeklerde meydana getirdiği etkisine işaret eder. Bitkiler eşeklerde gaz giderici olarak kullanılmıştır. Tür adı Latince Anadolu anlamına gelir. Bitkinin yayılış bölgesine işaret eder.

Tıp

Tohumları antioksidandır.