Bitkiler › Bakla takımı › Baklagiller › Kayışkıran › Kaşıkkıran
Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Akdeniz elementi.
30 ila 60 cm büyüyebilir. Gövde dik ya da yükselici, sitolonsuz, dikenlidir. Üst yapraklar genellikle tek yaprakçıklı, diğerleri üç yaprakçıklı, yaprakçıklar yumurtamsı ila dikdörtgensi, minik dişli, 5 ila 20 mm uzunluğunda, 3 ila 10 mm genişliğindedir. Çiçekler kısaca saplı, gevşek salkımlar halindedir. Çanak çan biçiminde, 5 ila 10 mm uzunluğundadır. Taç pembe renkli, 6 ila 10 mm uzunluğunda, bazen beyaz renkli, bayrakçık sıklıkla mor çizgilidir. Meyve yumurtamsıdır. Tohumlar pürüzsüzdür.
Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler]
Kayalık yamaçlar, bağlar ve tarlalarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Dilimizde Kaşıkkıran, Demirdelen, Dikenli öküzçanı, Kayık çiçeği, Sabankıran, Yandak, Yandukta ve Yantak adları ile bilinmektedir.
Mayıs ve ağustos ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Antik Yunanca eşeğin işine yarar anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türlerin sivri dikenleri vardır ve bu nedenle sadece eşekler tarafından tercih edilirler. Tür adı Latince dikenli anlamına gelir. Türün gövdesinde görülen sivri dikenlere işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Ononis floribus subsessilibus solitariis lateralibus, caule spinoso”dur. Alttür adı ise Antik Yunanca pürüzsüz tohum anlamına gelir ve alttürü, türden ayıran özelliğine işaret eder. Özgün tanımda bu “seminibus 1-2 laevissimis” olarak belirtilmiştir.
Genç sürgünler pişirilerek, çiçekler çiğ olarak tüketilir. Kökünün tadı meyanköküne benzer.
Kökleri idrar söktürücü, öksürük giderici, iştah açıcı ve taş düşürücüdür. Yatıştırıcı, iltihap giderici, iştah açıcı ve kanı pıhtılaştırıcıdır. Çeşitli cilt sorunları ve anüs iltihabı vakalarında kaynatılarak kullanılır.
Ortaçağda üretilen kılıçlar bu bitkinin usaresinin olduğu bir suya daldırılır, daha sonra kılıç havada tutulur bir biçimde ata binilerek dörtnala rüzgara karşı sürülürdü.










Görüşünüzü Yazın