Oenothera speciosa (Ezan çiçeği)

Özet

Oenothera speciosa (Ezan çiçeği) genelde bahçe ve mezarlıklarda görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Oenothera speciosa (Ezan çiçeği) genellikle 30 ila 50 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Gövde havlıdır. Yapraklar havlı, almaşlı dizilişli, sapsız ya da çok kısa saplı, 10 cm uzunluğunda ve 4 cm genişliğindedir. Bunlar şeritsi ila ters yumurtamsıdır ve kenarları dişli ya da dalgalıdır. Çiçekler üst yaprak koltuklarında belirir ve dört taç yapraklıdır. Çiçekler kokuludur. Özgün tanımda çiçeklerin ilk açtıklarında beyaz renkli olduğu ve solmaya yakın kırmızı rengi aldığı kaydedilmiştir. Çiçeğin boğazı, ercik ve boyuncuk sarı renklidir. Kapsül 1 ila 2,5 cm uzunluğunda, öne doğru genişlemiş, silindirik ve 8 kabarık çizgilidir. Tohumlar odalarda küme halinde, 1 ila 1,5 mm uzunluğunda, eğikçe ters mızraksı ve tanecikli sivilcelidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak kuzey Amerika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle günümüzde dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Yol kenarı, tahrip edilmiş araziler ve mezarlıklarda görülen bitki umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adları

Dilimizde ezan çiçeği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Yunanca şarap kokulu anlamına gelir. Cinsin kokusuna işaret eder. Ayrıca eşek yakalayan anlamına gelmesi de muhtemeldir ancak bağlantı açık değildir. Tür adı Latince gösterişli anlamına gelir ve bu bağlamda türün gösterişli çiçeklerine işaret eder. Özgün tanımda bu “This very beautiful and ornamental species, opens towards evening, and endures nearly throughout the day; the period of inflorescence is, however, remarkably evanescent compared with that of the rest of the genus, but it is a perennial of easy propagation” olarak belirtilmiştir. Çiçekler günün ilk saatlerinde açar ve güneş tam tepede iken (öğle ezanı vaktinde) kapanır, ezan çiçeği adı buna işaret eder.

Gıda

Erken dönemde yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir.

Tıp

Yara, çürük ve çeşitli cilt sorunlarına uygulanır. Büzücüdür. Kökü kaynatılarak hemoroit vakalarında kullanılır. Mide ve bağırsak rahatsızlıklarında kullanılır.

Fotoğrafları