Tanımı
50 cm ila 1 metre büyüyebilir. Gövde dik ve üst bölümde dallıdır. Kaba tırtıklı yapraklar, 3,5 ila 8 cm uzunluğunda ve 2 ila 5 cm genişliğinde, üçgensi ila eliptik biçimlidir. Küçük ve iki dudaklı çiçekler gösterişli ve kokuludur. Pembe ya da beyaz renkli olan bu çiçeklerde soluk mor benekler görülür. Tohumlar eylül ve ekim aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Avrupa ve Asya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Tarla, yol kenarı ve tahrip edilmiş arazilerde görülür. Kartepe ve Karamürsel ilçelerinde gözlemlenmiştir. Temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Dikkat
Kedilerde bazı normal olmayan davranışlara sebep olabilir. Hamilelere reçete edilmemelidir. Güçlü bir idrar söktürücüdür ve bu nedenle sık idrara çıkmaya neden olabilir. Yapraklarını içmek (sigara gibi) sanrılara neden olabilir. Dikkat gerektiren işleri yapmadan önce alınmamalıdır.
Bilgi
Fare, sivrisinek ve sinek, ayrıca bazı haşereleri kovucu özelliği vardır. Cellatlar, idamlardan önce sinirlerini sakinleştirmek için bitki kullanırdı. Hayvanlardaki pireleri kovmak için demlenerek hayvanların tüylerine sürülür.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca Nepete anlamına gelir. Antikçağda önemli bir Etrüsk şehri idi. Günümüzdeki adı Nepi’dir. Tür adı Latince kedi ile ilgili anlamına gelir. Türün tüketen kedilerde normal olmayan davranışlara sebep olmasına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Mentha cataria vulgaris & major”dur.
Türkçe adları
Dilimizde kedi nanesi adı ile bilinmektedir.
Gıda
Çay olarak tüketilir. Genç yapraklar çiğ olarak tüketilebilir. Salatalara eklenir.
Tıp
Sindirim sistemi bozukluklarının tedavisinde ve terlemeyi harekete geçirdiği için ateşi azaltmada faydalıdır. Sambucus nigra ile birlikte kullanıldığında daha etkilidir. Yapraklar ve çiçekli üst kısımlar spazm çözücü, öksürük giderici, büzücü, gaz giderici, terletici, hafif adet akışı teşvik edici, soğutucu, sakinleştirici, hafif uyarıcı ve tonik etkilidir.
Fotoğrafları
© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.
Görüşünüzü Yazın