
Katranalacası
Anahtar kelimeler: Asgari endişe (LC).
Dolaşım
Bitkiler › Kuşkonmaz takımı › Salepgiller › Benliçamsalebi › Katranalacası
Dağılımı
Ortadoğu ile Avrupa’dan Kafkasya’ya kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir.
Genel bilgiler
15 ila 45 cm büyüyebilir. Tabana yakın 3 ila 4 arası yumurtamsı ila mızraksı yapraklıdır. Çiçek kurulu başak formunda küresel ila oval, yoğun çiçekli ve çiçekler gül renklidir. Çanak yapraklar birbirine yakın, sipsivri ve koyu kırmızı damarlıdır. Dudak beyazımsı gül renkli ve koyu mor benekli, sivilceli, 3 loblu; yanal loblar hilal biçimden ileri yönelik, kesik, dişli; orta lob yanal lobları aşar durumda, kamamsı, sığca çentikli ya da iki lobludur. Mahmuz silindiriktir ve yumurtalıktan daha kısadır.
Gözlem
Çalılık alanlar ve nemli çayırlarda görülür. Kocaeli için görece yaygın bir türdür. İl genelinde yer yer büyük popülasyonlar halinde gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Katranalacası, Tavşantopuğu.
Çiçek zamanı
Nisan-Mayıs ayları.
Yükseklik
0-1600 metre arası.
Etimoloji
Yunanca “yeni” ile “Tinaea” cinsi birleştirilerek oluşturulmuştur. Tinaea artık kullanımda olmayan bir orkide cinsidir ve cins İtalyan bitki bilimci Vincenzo Tineo’ya (27 Şubat 1791 – 25 Temmuz 1856) adanmıştır. Tinea ayrıca bir güve cinsinin bilimsel adıdır. Normalde hayvanlar (animalia) ile bitkiler (plantae) aleminde aynı ada sahip cinslerin bulunması kurallara uygundur ancak bazı durumlarda bundan kaçınılması da tercih edilebilmektedir. Tür adı Latince “üç dişli” anlamına gelir. Çiçeğin tepesindeki üç adet belirgin köpek dişi benzeri çıkıntıya işaret eder. Beri taraftan epitetteki üç dişli ifadesi tek başına türü teşhis etmek için yeterli değildir.
Fotoğrafları
















Literatür
Lindleyana 12: 122 1997. (Scop.) R.M.Bateman, Pridgeon & M.W.Chase