Najas minor (Küçük superisi)

Tanımı

Najas minor (Küçük superisi), Kurbağazehirigiller (Hydrocharitaceae) ailesine bağlı Superisi (Najas) cinsinden 80 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Bitki bir evciklidir, yani erkek ve dişi çiçekler aynı bitkide bulunur. Yoğun kümeler halinde görülmektedir ve gövde oldukça dallıdır. Gövde kolaylıkla kırılabilir ve bu parçalardan çoğalabilir. Kökler liflidir. Çiçekler küçüktür ve yaprak koltuklarında küme halindedir. Erkek çiçekler sıpata ile iken dişi çiçekler 1 ila 2 adet küme halindedir. Yapraklar karşılıklı, dallanmamış, kayış şeklinde ve 4,5 cm uzunluğunda ve 0,5 ila 1 mm genişliğindedir. Yapraklar dişlidir ve bu çıplak gözle görülebilir. Yaprak kılıfları 2 ila 3 mm, kulakçıklar 0,5 mm uzunluğunda, yuvarlak ve dişlidir. Meyve hafifçe kıvrık, morumsu, mekiksi ve 2,5 mm uzunluğundadır. Yapraklar dişlidir ve bu karakteri çıplak gözle görmek mümkündür.

Mekiksi olan tohumlar olgunlaştıklarında gövdeler oldukça kırılgan hale gelir, bu bitkinin tohum dağıtma stratejisinin bir parçasıdır. Kırılan gövdeler bitkinin tohumlarını su akıntıları ile birlikte uzak mesafelere taşır. Olgun yapraklarının geriye kıvrık olması ile diğer Najas türlerinden ayırt edilmesi mümkündür. Diğer sucul bitkilerden daha erken gelişmesi nedeniyle rekabet olmaksızın gelişir ve aşırı yayılması balıklar ve kuşlar için elverişsiz şartlara neden olur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak kuzey Afrika, Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir. Günümüzde Amerika kıtasında da yayılış göstermektedir ve buralarda istilacı tür statüsünde olup bundan dolayı yerel flora ve faunayı tehdit etmektedir. Su kaynaklarında görülen bitki özellikle haziran ve eylül ayları arasında çiçek açmakta olup deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda Körfez ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Sinonimler → Herbaryum

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca su perisi anlamına gelir ve sonuç itibariyle cinsin sucul karakterine işaret eder. Adını kaynak, dere, akarsu gibi tatlı su kaynaklarında yaşadığına inanılan perilerden/nemflerden (Ναϊάς) almıştır. Dilimizde de su perisi olarak bilinen bu bitkiler sadece su kaynaklarında görülmektedir. Epitet Latince küçük anlamına gelir ve buna göre türün cins içindeki boyutuna işaret eder.