Özet
Matthiola longipetala subsp. bicornis (Boynuzlu şebboy) akşam üzeri koku yayan çiçekleri nedeniyle yetiştirilen popüler bir süs bitkisidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Matthiola longipetala subsp. bicornis (Boynuzlu şebboy) genellikle 50 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde dallı ve diktir. Alt yaprakların kenarı dalgalı dişli ila az teleksidir. Taç yapraklar pembe ya da leylak renklidir. Meyve silindirik ve 15 cm uzunluğundadır. Tepecik iki adet sivri uçlu boynuzludur ancak bunlardan biri çok kısadır. Bitki güneş battıktan sonra koku yaymaya başlar ve koku gece boyunca kalıcıdır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Doğu Akdeniz havzasında yayılış gösterir ancak günümüzde süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın başka bölgelerinde de yetiştirilmektedir. [Harita, Sinonimler] Kumsallar, çalılık, tarlalar ve yamaçlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde boynuzlu şebboy adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins 12 Mart 1501 – 1577 yılları arasında yaşamış İtalyan doğa bilimci Pietro Andrea Mattioli’ye adanmıştır. Kutsal Roma İmparatorluğu’nda saray doktoru olan bilim insanı döneminde etkili olmuş çok sayıda botanik eserinin yanısıra zehirli bitkilerin etkilerini mahkumlar üzerinde denemesi ile de bilinmektedir. Dilimizdeki şebboy kelimesi Farsça orijinlidir ve gece kokan anlamına gelir. Tür adı Latince uzun petalli anlamına gelir ve açık bir biçimde türün taç yapraklarının uzunluğunda dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “petalis lanceolatis, undulatis, calice duplo longioribus” cümlesi ile belirtilmiştir. Alttür adı ise Latince iki boynuzlu demektir ve meyve ucunda görülen belirgin bir çift çıkıntıya işaret etmektedir. Özgün tanımda bu “Ab omnibus aliis mihi notis differt spinis in siliquarum apice binis” cümlesi ile belirtilmiştir.
Fotoğrafları
Bir yanıt yazın