Lysimachia punctata (Benli kargaotu)

Tanımı

30 cm ila 1 metre kadar büyüyebilir. Gövde tabandan itibaren hayli dik, dalsız, üst kısım tüylü, limon yeşili/kırmızımsı kahverengi ve sık noktalıdır. Taç tekerlek biçimli, sarı, 5 lobludur. Çanak lobları dar, tamamen kırmızı ya da yeşildir. 5 ercik görülür. Yapraklar halkavi ya da karşılıklı dizilişlidir ve oldukça uzun saplıdır. Yaprak ayası yumurtamsı ve eliptik; yuvarlak uçlu ve kenarları koyu beneklidir. Yaprak ve çiçek kurulu tüylüdür. Meyveler küresel ve 5 valflidir. Ağaç gölgelerinde yetiştirilebilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Kafkasya ve doğu Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Nemli bölgeler ve ormanlık alanlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Mayıs ve eylül ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 900 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde benli kargaotu ve noktalı altınkamışı adları ile bilinmektedir.

Tıp

Yaprakları ve çiçekleri kaynatılarak, karın ağrısı giderici bir çay üretilir. Üst bölümleri öksürük ve bronşit; yaprak ile çiçekleri yara tedavisinde kullanılır.

Etimoloji

Cins adı Büyük İskender’in çağdaşı Trakyalı kral Lisimahos onuruna adlandırılmıştır. Kızgın bir boğa tarafından kovalanan kral, hayvanı bir kargaotu ile sakinleştirerek saldırısından korunmuştur. Bitkinin kanama durdurucu ve büzücü özelliklerini ilk defa keşfeden de odur. Tür adı Latince benekli anlamına gelir. Taç yaprakların tabanındaki lekeye işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Blattariae affinis planta minor, flore luteo, foliis nigris punctis notatis”tir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.