Site icon Kocaeli Bitkileri

Lotus ornithopodioides (Civcivayağı)

Lotus ornithopodioides

Lotus ornithopodioides: 05/06/2023; Umuttepe; 354 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan

Tanımı

50 cm uzayabilir. Gövde yatık konumdadır, tüyler yaslanıcı durumdadır. Üst yapraklar 8 ila 18 mm uzunluğunda ve 4 ila 10 mm genişliğindedir. Bunlar ters yumurtamsı ile baklavamsı arası biçimlidir, alt çiftler daha küçüktür. Çiçeklenme şemsiye halindedir ve 3 ila 5 arası çiçek görülür. Bırahteler çanaktan daha uzundur ve yaprakçıkları andırır. Çiçekler 7 ila 8 mm uzunluğundadır. Çanak belirgin biçimde iki dudaklı tırtıklıdır. Taç sarıdır. Meyve 20 ila 45 mm uzunluğunda ve 2 ila 3 mm genişliğindedir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Kayalık yamaçlar, yol kenarı ve çayırlarda görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde civciv ayağı adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Lotus Antikçağda çok sayıda bitkinin ortak adıdır ve bunların içinde Lotus corniculatus (gazel boynuzu) da mevcuttur. Örneğin Plinius bir hünnap türü olan Zizyphus lotus’un adını lotus olarak aktarmaktadır. Yine bir nilüfer türü olan Nelumbo nucifera, günümüzde de lotus çiçeği adı ile bilinmektedir. Plinius’a göre gerçek lotus, Zizyphus lotus türüdür. Bölgenin misafirperverliği ile ünlü halkı da lotus yiyenler olarak bilinir. Lotus yiyenler ile ilgili Homer’in Odisseus’un adlı eserinde de bilgi mevcuttur. Aynı aileye bağlı Melilotus officinalis (kokulu yonca) türü de antikçağ da lotus adı ile bilinmekteydi ve bilimsel adında da lotus kelimesi korunmuştur. Özetle Roma’da meyvesi hoş kokulu ve tatlı olan meyvelerin lotus olarak anılması sıradandır. Örneğin Celtis australis (çitlembik) de lotus olarak bilinir. Tür adı Antik Yunanca kuş ayağına benziyor anlamına gelir. Türün meyve yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı Lotus siliquis ornithopodii”dir.

Fotoğrafları

Exit mobile version