Limonium narbonense (Sahil karanfili)

derleyen:

Özet

Limonium narbonense (Sahil karanfili) deniz kenarında görülen ve genelde bahar sonundan güz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Anahtar kelimeler: Akdeniz elementi, Tehdit altında olmayan bitki.

Hiyerarşi

Bitkiler

Karanfil takımı

Kardikenigiller

Kuduzotu

Türk Uygarlığındaki yeri

Yerba şâna (يربه شانه), bitkinin olasıklıkla İspanyolcadaki karşılığıdır. Metinlerimizde bitki için kullanılan sag otı (صغ اوتى), İbnü’l-Baytâr’ın bitki için kullandığı sağlık otu (العشبة الصحيحة) ifadesinden alınmıştır. Geniş ve yarım metre uzunluğundaki yapraklarının uçlarından aşağı kıvrık olduğu belirtilen bir bitkidir. Çiçekleri mor renklidir. Meyvesi bellût meyvesine benzer. Özellikleri bakımından ak behmen’e yakındır. Cinsel isteği arttırıcıdır. Rahim hastalıklarında kullanılmıştır. Kilo aldırıcı ve idrar söktürücüdür. Böbrek ve mesane rahatsızlıklarında faydalıdır.

Tanımı

Limonium narbonense (Sahil karanfili) genellikle 30 ila 50 cm büyüyebilen bir bitkidir. Çiçekli saplar 1 metreyi görebilir. Yapraklar genişçe eliptik ila dikdörtgensi ters yumurtamsı, 10 ila 30 cm uzunluğunda ve 2 ila 8 cm genişliğinde, küt ve sivri çıkıntılıdır. Sıkapa aralıksız biçimde dallı, dış bırahte damarlı, iç brahte çanağın üçte ikisi uzunluğunda, başakçıklar genellikle 5 mmden daha uzundur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Deniz kenarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 10 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde sahil karanfili adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca çayır anlamına gelir. Cinsin genellikle tuzcul çayırlarda görülmesine işaret eder. Türkçe Bitki Adları Listesi’nde kuduzotu ayrıca Alyssum cinsi için de verilmiştir. Bu mükerrer isim tercihi ile ilgili detaya ulaşamadık. Her durumda bitkinin kuduz vakalarında kullanılmasına işaret ediyor olmalı ancak bununla ilgili bir bilgi de göremedik. Tür adı Latince Narbonne anlamına gelir ve açık bir şekilde türün tip yerine işaret eder.