Lilium (Zambak)

Özet

Lilium (Zambak) iri, renkli, zaman zaman kokulu ve gösterişli çiçekler açan ve sayısız kültivarı bulunan meşhur bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Liliales

Zambak takımı

Liliaceae

Zambakgiller

Tanımı

Lilium (Zambak) soğanlı otlardan oluşan bir cinstir. Soğanlar çok sayıda kiremit dizilişli etli pulla kaplıdır ve gömlek mevcut değildir. Gövde dik ve yapraksıdır. Yapraklar almaşlı ya da nadiren halkavi dizilişli, saplı ya da sapsız ve genellikle şeritsi ila şeritsi mızraksıdır. Zaman zaman yaprak koltuklarında soğancıklar görülmektedir. Çiçek durumu terminal bir salkım halinde ya da çiçekler tek ve bırahteler yaprak benzeridir. Çiçekler sıklıkla hunimsi ya da çansı ve zaman zaman tüpsü ya da kadehsidir. Tepaller altı adet, serbest, genellikle yakın, zaman zaman güçlü biçimde kıvrık ya da katlı, beyaz, sarı, yeşilimsi ya da kırmızımsı ila morumsu renklidir.

Ercikler altı adet, iplikçikler bizsi ya da ipliksi, zaman zaman havlı, başçıklar sırttan bağlı ve oynaktır. Yumurtalık üç bölümlü ve tohum taslakları bölüm başına çok sayıdadır. Boyuncuk uzatılmış, ince, tepecik şişkin ve genellikle üç lobludur. Meyve bölümlü bir kapsüldür. Tohumlar çok sayıda, düz ve darca kanatlıdır. Cins büyük ölçüde kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüzde dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. Hera’nın (Juno) sevdiği bitkilerden biridir. Bitki saflık ve görkemi simgeler. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca çiçek anlamına gelir. Kelime Yunancaya büyük ihtimalle Antik Mısırca’dan geçmiştir. Dilimizdeki zambak kelimesi Arapça orijinlidir.

Kocaeli’ndeki türler

Lilium lancifolium

Lilium lancifolium

Kaplan zambağı

Lilium martagon

Lilium martagon

Türk zambağı

Lilium candidum

Lilium candidum

Akzambak

Lilium speciosum

Lilium speciosum

Japon zambağı

Lilium regale

Lilium regale

Kral zambağı