Lilium regale (Kral zambağı)
Tanımı
Lilium regale (Kral zambağı), Zambakgiller (Liliaceae) ailesine bağlı Zambak (Lilium) cinsinden genellikle 100 cm ila 200 cm büyüyebilen bir bitkidir. Soğan genişçe yumurtamsı ve yaklaşık 3,5 cm çapındadır. Pulları mızraksı, 4 ila 5 cm uzunluğunda ve 1 ila 1,5 cm genişliğindedir. Yapraklar dağınık, darca şeritsi, 6 ila 8 cm uzunluğunda, 2 ila 3 mm genişliğinde kenar ve orta damar boyunca sivilceli ve tek damarlıdır. Çiçekler tek ya da birkaç adet, hunimsi, 12 cm uzunluğunda, huni ya da trompet şeklinde, sarı boğazlı ve arka yüzü mor bezelidir. Çiçekleri özellikle geceleri yoğun biçimde kokmaktadır. Tepaller beyaz, tabanlarında sarı renkli, dıştakiler mızraksı ve içtekiler ters yumurtamsıdır. Nektarlar sivilceli değildir ve saçaklı çıkıntılar yoktur. İplikçikler 6 ila 7,5 cm uzunluğunda, seyrek biçimde sivilceli, başçıklar elipsoit ve 0,9 ila 1,2 cm uzunluğundadır. Yumurtalık silindirik, yaklaşık 2,2 cm uzunluğunda, 3 mm genişliğinde ve boyuncuk yaklaşık 6 cm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Çin’de yayılış gösterir. Ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. Kocaeli’de bahçe, yol kenarı ve mezarlıklarda görülmektedir. Umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca çiçek anlamına gelir. Kelime Yunancaya büyük ihtimalle Antik Mısırca’dan geçmiştir. Dilimizdeki zambak kelimesi Arapça orijinlidir. Epitet Latince kral anlamına gelir. Olasılıkla türün muhteşem görünümüne dikkat çekmektedir.
Gıda
Kediler için ölümcüldür ve yenmesi halinde ölümcül böbrek yetmezliğine neden olur.
Kral zambağı…
Lilium regale, genelde bahçe ve mezarlara dikilen ve yaz aylarında çiçek açan popüler bir süs bitkisidir.
Dilimizde kral zambağı adı ile bilinmektedir.
