Tanımı
50 cm ila 130 cm büyüyebilir. Gövde morumsu ve 2 ila 12 adet çiçeklidir. Yapraklar sarmal biçimde dizili, parlak ve çıplak; alt yapraklar ters mızraksı, üst yapraklar ise mızraksı ya da yumurtamsıdır. Çiçekler hoş kokulu, hunimsi, geriye kıvrık ve kar beyazı renklidir. Çiçek örtüsü bölümleri şeritsi ters mızraksı ve üst bölümde geriye kıvrıktır. İplikçik 4,5 ila 5 cm uzunluğundadır. Başçık 9 ila 11 mm uzunluğundadır. Polen altın sarısı renklidir. Boyuncuk 35 ila 50 mm uzunluğundadır.
Gıda
Soğanı pişirilerek tüketilebilir. Nişasta bakımından zengindir. Pişmiş soğan yumuşak ve tatlıdır.
Tıp
Soğan ve çiçekler büzücü, sakinleştirici, âdet söktürücü, yumuşatıcı ve balgam söktürücüdür. Tümör, yara ve iltihaplara lapa halinde uygulanır. Polenlerine epilepsi tedavisinde başvurulur.
Dikkat
Yutulması halinde kediler için ölümcüldür.
Bilgi
Çiçeklerinden elde edilen yağ parfümeride kullanılır.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca çiçek anlamına gelir. Kelime Yunancaya büyük ihtimalle Antik Mısırca’dan geçmiştir. Dilimizdeki zambak kelimesi Arapça orijinlidir. Tür adı Latince parlak beyaz anlamına gelir. Türün çiçek rengine işaret eder.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Balkanlar ile Suriye arasındaki bölgede yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Makilik, ormanlık alanlar ve çayırlarda görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açar. 10 ila 1300 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde zambak ve ak zambak adları ile bilinmektedir.
Fotoğrafları
© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.
Görüşünüzü Yazın