Legousia falcata (Eğri kadınaynası)

Tanımı

20 ila 50 cm büyüyebilir. Gövde çoğunlukla basit, tüysüz ve nadiren havlıdır. Çiçekler üst bölümde tek ya da yaprak koltuklarında çift, uzun ve gevşek başak halindedir. Çanak lobları şeritsi mızraksı, uzun sipsivri, 10 mm uzunluğunda, yayık, sonradan oraksı kıvrık ve genişçe çan biçiminde, menekşe renkli tacın iki katı uzunluğundadır. İplikçikler kirpiklidir. Yumurtalık 10 mm uzunluğundadır. Kapsül silindirik ve 15 ila 20 mm uzunluğundadır. Tohumlar dairesel ve 1 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Çalılıklar, tarlalar ve yol kenarında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Etimoloji

Cins 17 Kasım 1695 – 17 Mart 1774 yılları arasında yaşamış Fransız akademisyen Bénigne Legouz de Gerland’a adanmıştır. Cinsin dilimizdeki karşılığı olan kadınaynası bitkinin antikçağda bilinen adı olan “Venüs’ün aynası” ile ilgilidir. Ortaçağda Hristiyanlığın etkisi ile bu, “Meryem’in aynası” olmuştur. Bitkinin çiçek örtüsü antikçağ aynalarına benzer, ayrıca çiçekleri parlak güneş ışığını yansıtır. Venüs’ün yanında, yansıttığı her şeyi çok güzel yapan bir ayna varmış ancak tanrıça günlerden bir gün bu aynayı düşürmüş. Aynayı bir çoban bulmuş ve kendine çevirdiğinde aynada gördüğü aksine aşık olmuş. Venüs’ün oğlu aşk tanrısı Cupid bu durumu görünce aynayı çobandan almış ve kırmış. Aynanın kırılan her bir parçası da kadınaynası olarak bilinen çiçeklere dönüşmüş. Tür adı Latince orak anlamına gelir. Çanak loblarının yapısına işaret eder.

Türkçe adları

Dilimizde eğri kadınaynası adı ile bilinmektedir.

Fotoğrafları

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.